Page 48 - Mênh Mông Biển Việt Tập 1

thuyền Trung Quốc. Nếu xảy ra đụng độ thì quân nhà
Thanh cũng khó lòng đối địch.
Trong các trận tiến đánh Gia Định (các năm 1777,1780,
1782,1783) để đập tan các căn cứ của Nguyễn Ánh, cũng
như trận giành lại Phú Xuân từ tay các danh tướng Đàng
Ngoài (1786) rồi đánh dấn tói Bắc Hà trên danh nghĩa "phù
Lê diệt Trịnh", Nguyễn Huệ luôn chọn thòi điểm vào mùa
xuân và mùa hạ. Đó là để lọi dụng sức gió, tiến đại quân
bằng đường thủy. (Chính vì thế, thòi ấy dân dã thường
gọi quân Tây Son là "giặc gió mùa".) Trong bốn lần đánh
Gia Định thì ba lần đầu Nguyễn Huệ động binh vào mùa
xuân, và lần cuối cùng vào mùa đông hãy còn gió đông
bắc muộn, thuận cho thuyền buồm của thủy quân xuôi
về phưong Nam. Khi đánh Phú Xuân và Bắc Hà, Nguyễn
Huệ tiến quân vào mùa hạ thuận gió tây nam. Duy chiến
dịch đại phá quân Thanh, đại quân Nguyễn Huệ tiến bằng
đường bộ, một phần vì quân số quá đông, không thể di
chuyển bằng thuyền, một phần vì ngược gió đông bắc vào
những ngày giáp Tết năm Kỉ Dậu (1789). Thế nhưng vua

Quang Trung vẫn không quên huy động hai hạm đội thủy
quân, phối họp tác chiến trong chiến dịch quan trọng này.
Phải chăng vì dựa vào thủy quân làm nòng cốt nên
tất cả các tướng soái dưói trướng ông (kể cả nữ tướng Bùi
Thị Xuân) đều mang danh Đô Đốc - danh ximg trong
thủy quân?

Trong các cuốn sách ghi lại hoạt động của các giáo
sĩ hoặc thuyền trưởng phưong Tây cộng tác vói Nguyễn
Anh (Barizy, Letondal, Poivre, Chaigneau, Vanier, De

47