Page 46 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 46
---------------
*Vào thiên kỉ II TCN, thành bang Ugarít ở phía Bắc Phênixi (địa bàn ở
nước Li Băng ngày nay) đã dựa vào chữ tiết hình của Babilon để đặt ra
vần chữ cái gồm 29 chữ. Ở miền Nam Phênixi thì dựa vào chữ tượng
hình của Ai Cập đặt ra một hệ thống chữ cái khác gồm 22 chữ. Vần chữ
cái ở miền Nam dần dần chiếm ưu thế và được lưu hành trong cả nước.
Về sau chữ Phênixi trở thành cơ sở của việc đặt ra chữ Hy Lạp và chữ
Latinh. Hai chữ cái đầu tiên của Phênixi là "aleph" (nghĩa là con bò)
và "beth" (nghĩa là cái nhà) trở thành hai chữ "alpha" và "bêta" của
vần chữ Hy Lạp. Cũng vì vậy, vần chữ cái trong ngôn ngữ phương Tây
được gọi là alphabet.
1. Văn học
Văn học Lƣỡng Hà gồm hai bộ phận chủ yếu là văn học dân
gian và sử thi (cũng gọi là anh hùng ca).
Văn học dân gian gồm có cách ngôn, ca dao, truyện ngụ
ngôn... Loại văn học này thƣờng phản ánh cuộc sống lao động
của nhân dân và cách cƣ xử ở đời. Loại văn học này thƣờng là
văn học truyền miệng; vì vậy ngày nay ta biết đƣợc không nhiều.
Sử thi ra đời từ thời Xume, đến thời Babilon chiếm một vị
trí rất quan trọng. Loại văn học này chịu ảnh hƣởng của tôn giáo
rất mạnh. Chủ đề của nó thƣờng là ca ngợi các thần. Thuộc về
loại này, có các truyện nhƣ "Khai thiên lập địa", "Nạn hồng
thủy", "Gingamét" là tƣơng đối tiêu biểu.
Truyện Khai thiên lập địa kể rằng trước khi có thế giới
chỉ có ác quỷ Tiamát, hóa thân của vực thẳm. Tiamát đã
sinh ra các thần nhưng một khi đã lớn mạnh, các thần
không thừa nhận quyền lực của Tiamát nữa. Tiamát bèn tạo
ra rất nhiều yêu quái gồm rắn độc, ác long, chó dại, người
cá, người dê, người bò cạp đến đánh các thần, các thần đều
