Page 44 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 44
Tổng số chữ tiết hình không đến 600 chữ, trong đó thƣờng
dùng chỉ có 300 chữ, nhƣng mỗi chữ thƣờng có vài nghĩa.
Chữ tiết hình cũng do ngƣời Xume phát minh, về sau, ngƣời
Accat, ngƣời Babilon, ngƣời Atxiri và các tộc khác ở Tây Á
cũng dùng chữ tiết hình để viết ngôn ngữ của mình. Đến khoảng
năm 1500 TCN, chữ tiết hình thành văn tự ngoại giao quốc tế,
ngay Ai Cập khi kí điều ƣớc hoặc các văn kiện ngoại giao cũng
dùng loại chữ này.
Về sau ngƣời Phênixi và ngƣời Ba Tƣ đã cải tiến chữ tiết
(*)
hình thành vần chữ cái . Tuy vậy, ở Lƣỡng Hà, các tăng lữ, các
quan tòa và các nhà chiêm tinh vẫn dùng chữ tiết hình đến trƣớc,
sau công nguyên mới bị chữ phiên âm hoàn toàn thay thế.
Lúc đầu chữ tiết hình được viết từ trên xuống dưới và
từ phải sang trái. Về sau, vì viết như thế có một điều bất tiện
là khi viết đến dòng thứ hai thì tay xóa mất dòng thứ nhất
vừa viết. Vì vậy, người ta đổi thành cách viết từ trái sang
phải theo hàng ngang, đồng thời mỗi chữ cũng quay 90°.
Sau khi viết xong quay tấm đất sét lại thì vẫn thành viết từ
trên xuống dưới và từ phải sang trái. Nếu sách gồm nhiều
trang thì mỗi tấm phải có tên sách và số trang, đồng thời
đầu trang sau phải nhắc lại dòng cuối cùng của trang trước.
Sau khi viết xong, muốn bảo tồn lâu dài thì cho vào lửa
nung. Loại "giấy" này có ưu điểm là không bị mục nát, mối
mọt, không bị cháy, nhưng lại có nhược điểm là dễ vỡ và
quá nặng. Một quyển sách 50 trang thì phải nặng đến 50kg.
Ngày nay ở Ninivơ, kinh đô của Atxiri ngày xưa đã phát
hiện được trên 20.000 tấm đất sét như vậy, kể cả ở các nơi
khác đã phát hiện được mấy trăm ngàn tấm.