Page 40 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 40
yếu và bị liên quân của Elam (một bộ tộc ở phía Đông) và Mari
(một thành bang ở phía Bắc) đánh bại.
d) Cổ Babilon
Babilon là một thành phố do ngƣời Amôrit thành lập ở trung
tâm Lƣỡng Hà. Trong thời kì đầu, Babilon còn tƣơng đối yếu,
nhƣng đến nửa đầu thế kỉ XVIII TCN, dƣới thời vua Hammurabi
(1792-1750 TCN), Babilon trở thành quốc gia hùng mạnh nổi
tiếng nhất trong lịch sử Lƣỡng Hà cổ đại. Hammurabi đã lần lƣợt
đánh bại các thành bang xung quanh, thống nhất đƣợc hầu hết
vùng Lƣỡng Hà. Trên cơ sở đó, ông đã xây dựng bộ máy nhà
nƣớc chuyên chế tập quyền trung ƣơng. Đặc biệt, ông đã ban
hành một bộ luật gọi là bộ luật Hammurabi. Đây là một bộ luật
cổ đƣợc giữ lại tƣơng đối nguyên vẹn.
Đến thời Babilon, kinh tế Lƣỡng Hà có những tiến bộ rất
đáng kể. Công cụ đồng thau đƣợc dùng phổ biến, sắt cũng đã
xuất hiện nhƣng còn tƣơng đối hiếm. Cƣ dân Lƣỡng Hà đã biết
sử dụng cày có lƣỡi đồng thau do bò kéo. Hơn nữa, họ còn biết
sử dụng loại cày có lắp bộ phận gieo hạt.
Nhƣ vậy dƣới thời Hammurabi, Babilon không những đƣợc
ổn định về chính trị mà kinh tế và văn hóa cũng rất phát triển.
Nhƣng sau khi Hammurabi chết, Babilon bị suy yếu dần. Trong
vòng 1000 năm, tình hình Babilon rất rối ren, đồng thời nhiều
lần bị ngoại tộc tấn công và thống trị. Đến năm 732 TCN,
Babilon bị một quốc gia hùng mạnh ở phía Bắc là Atxiri xâm
chiếm, đến năm 729 TCN thì trở thành một bộ phận của Atxiri.
e) Tân Babilon và Ba Tư
Từ giữa thế kỉ VII TCN, Atxiri bắt đầu suy yếu. Nhân tình
hình ấy, năm 626 TCN, một viên tƣớng ngƣời Canđê, một chi
nhánh của tộc Xêmít tên là Nabôpôlaxa, ngƣời đƣợc cử làm