Page 38 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 38
Trong khi Lƣỡng Hà là một vùng màu mỡ thuận lợi cho
cuộc sống của con ngƣời nhƣ vậy thì về địa hình. Lƣỡng Hà là
một vùng hoàn toàn để ngỏ ở mọi phía, không có những biên
giới hiểm trở bảo vệ, vì vậy trong mấy ngàn năm lịch sử, vùng
này đã trở thành nơi tranh giành của nhiều tộc ngƣời khác nhau,
dẫn đến sự hƣng vong của nhiều quốc gia hùng mạnh một thời.
Về tài nguyên, Lƣỡng Hà hiếm đá quý và kim loại, nhƣng
lại có một loại đất sét rất tốt, vì vậy, đất sét đã trở thành vật liệu
chủ yếu của ngành kiến trúc, chất liệu để viết, thậm chí đất sét
còn đƣợc đƣa vào các truyện huyền thoại.
Cƣ dân xƣa nhất ở Lƣỡng Hà là ngƣời Xume. Họ từ Trung
Á di cƣ đến miền Nam Lƣỡng Hà vào khoảng thiên kỉ IV TCN.
Tại đây, họ đã lập nên nhiều thành bang nhƣ Ua, Êriđu, Lagát,
Urúc v.v... Đến thiên kỉ III TCN, ngƣời Accát thuộc tộc Xêmít
từ vùng thảo nguyên Xyri đến định cƣ ở miền Trung Lƣỡng Hà.
Tại đây, họ đã lập nên quốc gia Accát nổi tiếng một thời. Cuối
thiên kỉ III TCN, ngƣời Arnôrít, một chi nhánh của ngƣời Xêmít
cũng từ phía Tây tràn vào Lƣỡng Hà. Chính họ đã thành lập
quốc gia cổ Babilon nổi tiếng nhất trong lịch sử Lƣỡng Hà cổ
đại.
Ngoài ra còn có nhiều tộc ngƣời khác ở vùng lân cận cũng
tràn vào Lƣỡng Hà. Các tộc ngƣời trƣớc sau tới Lƣỡng Hà lại
đồng hóa với nhau làm cho thành phần cƣ dân ở đây hết sức
phức tạp.
2. Các quốc gia ở Lƣỡng Hà cổ đại
a) Những nhà nước của người Xume
Vào khoảng đầu thiên kỉ III TCN, ở miền Nam Lƣỡng Hà,
nơi cƣ trú của ngƣời Xume, do sự phát triển của lực lƣợng sản