Page 34 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới
P. 34
xác và thuận tiện. Tuy nhiên, lịch sử Ai Cập cổ đại so với lịch
mặt trời còn thiếu mất 1/4 ngày, nhƣng lúc bấy giờ, họ chƣa biết
đặt ra năm nhuận.
b) Toán học
Do yêu cầu phải đo đạc lại ruộng đất bị nƣớc sông Nin làm
ngập và do cần phải tính toán vật liệu trong các công trình xây
dựng, từ sớm, ngƣời Ai Cập đã có khá nhiều hiểu biết đáng chú
ý về toán học.
Vấn đề đầu tiên của toán học là phép đếm. Ngƣời Ai Cập cổ
đại ngay từ đầu đã biết dùng phép đếm lấy 10 làm cơ sở (thập
tiến vị). Các chữ số cũng đƣợc dùng chữ tƣợng hình để biểu thị
nhƣng vì không có số 0 nên cách viết chữ số của họ tƣơng đối
phức tạp.
đơn vị: hình nhiều cái que,
chục: hình một đoạn dây thừng,
trăm: hình một vòng dây thừng,
ngàn: hình cây sậy,
10 ngàn: hình ngón tay,
100 ngàn: hình con nòng nọc,
triệu: hình ngƣời giơ hai tay biểu thị kinh ngạc.
Về các phép tính cơ bản, ngƣời Ai Cập chỉ mới biết phép
cộng và phép trừ. Còn nhân và chia, vì chƣa biết bảng nhân nên
phải dùng phƣơng pháp cộng và trừ liên tiếp.
Đến thời Trung vƣơng quốc, mầm mống của đại số học đã
xuất hiện. Ẩn số x đƣợc gợi là aha nghĩa là "một đống", ví dụ
một số ngũ cốc chƣa biết đƣợc số lƣợng thì gọi là "một đống ngũ
cốc". Ngƣời Ai Cập đã biết đƣợc cấp số cộng và có lẽ cũng đã
biết đƣợc cấp số nhân.