Page 33 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

biết đƣợc 12 cung hoàng đạo, biết đƣợc các hành tinh nhƣ sao

Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ.

Khi quan sát bầu trời, các nhà thiên văn học cứ một tiếng

đồng hồ thì ghi vị trí các sao lên một tờ giấy có kẻ ô. Để đo thời

gian, từ thời Cổ vƣơng quốc ngƣời Ai Cập đã phát minh cái nhật

khuê. Đó là một thanh gỗ có một đầu cong. Muốn biết mấy giờ

thì xem bóng mặt trời của mút cái đầu cong in vị trí nào trên

thanh gỗ. Nhƣng dụng cụ này chỉ xem đƣợc thời gian ban ngày

và khi đang có nắng. Đến thời vƣơng triều XVII, ngƣời Ai Cập

lại phát minh ra đồng hồ nƣớc. Đó là một bình bằng đá hình

chóp nhọn. Chỗ nhọn là đáy và ở đó có một lỗ nhỏ. Trong bình

đổ đầy nƣớc, nƣớc theo lỗ nhỏ chảy ra ngoài làm cho mực nƣớc

vơi dần. Nhìn vào mực nƣớc là ngƣời ta có thể biết thời gian.

Loại đồng hồ này đã khắc phục đƣợc nhƣợc điểm của loại nhật

khuê nói trên.

Thành tựu quan trọng nhất trong lĩnh vực thiên văn của Ai

Cập cổ đại là việc đặt ra lịch. Lịch Ai Cập đƣợc đặt ra dựa trên

kết quả quan sát tinh tú và quy luật dâng nƣớc của sông Nin. Họ

nhận thấy rằng buổi sáng sớm khi sao Lang (Sirus) bắt đầu mọc

cũng là lúc nƣớc sông Nin bắt đầu dâng. Hơn nữa khoảng cách

giữa hai lần mọc của sao Lang là 365 ngày. Họ lấy khoảng thời

gian ấy làm một năm. Một năm đƣợc chia làm 12 tháng, mỗi

tháng có 30 ngày, 5 ngày còn thừa để vào cuối năm để ăn tết.

Năm mới của Ai Cập bắt đầu từ ngày nƣớc sông Nin bắt đầu

dâng (vào khoảng tháng 7 dƣơng lịch). Một năm đƣợc chia làm

3 mùa, mỗi mùa 4 tháng. Đó là mùa Nƣớc dâng, mùa Ngũ cốc và

mùa Thu hoạch.

Nhƣ vậy, lịch của Ai Cập cổ đại là một thứ lịch đƣợc phát

minh rất sớm (vào khoảng thiên kỉ IV TCN) và tƣơng đối chính