Page 365 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

Giáo lí, lễ nghi, và các giáo phẩm của Anh giáo vẫn giống

nhƣ đạo Thiên chúa, nhƣng các giáo phẩm do vua Anh bổ

nhiệm, ruộng đất và tài sản của giáo hội Thiên chúa bị tịch thu.

Nhƣ vậy, Anh giáo chỉ là một hình thức trung gian giữa tân giáo

và đạo Thiên chúa.

Những biện pháp cải cách tôn giáo nửa vời của Henri VIII

không làm cho giai cấp tƣ sản thỏa mãn, trong khi đó tân giáo

Canvanh, một loại tôn giáo cải cách triệt để hơn nhiều đang

truyền bá ở Tây Âu, vì vậy giai cấp tƣ sản Anh đã tiếp thu Tân

giáo Canvanh và gọi tôn giáo mới này là Thanh giáo, nghĩa là

tôn giáo trong sạch (Puritanisme). Tín đồ Thanh giáo xóa bỏ hết

những tàn dƣ của đạo Thiên chúa, đơn giản hóa các nghi lễ,

đồng thời họ cắt đứt các quan hệ với Anh giáo, thành lập giáo

hội riêng đứng đầu là các trƣởng lão do các tín đồ bầu ra.

Tóm lại, trong nửa đầu thế kỉ thứ XVI, ở Tây Âu đã xuất

hiện nhiều loại tôn giáo cải cách. Các loại tôn giáo này có những

chỗ khác nhau nhƣng đều giống nhau ở những điểm chính sau

đây:

- Chỉ tin vào kinh thánh, trong đó chủ yếu là kinh Phúc âm.

- Đơn giản hóa các nghi lễ, không thờ ảnh tƣợng, không thờ

mẹ Maria.

- Không lệ thuộc giáo hoàng và tòa thánh La Mã.

- Bỏ chế độ độc thân cho các mục sƣ. Tín đồ đƣợc tham gia

quản lí giáo hội.

Do các tôn giáo này chủ yếu tin vào kinh Phúc âm nên đƣợc

gọi chung là tôn giáo Phúc âm. Chữ Phúc âm có nghĩa là tin

mừng, tin lành nên ngƣời ta gọi loại tôn giáo này là đạo Tin

lành.