Page 363 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

Tân giáo Luthơ đƣợc truyền bá ở Bắc Đức, Na Uy, Đan

Mạch, Thụy Điển. Ở các nƣớc châu Âu khác nhƣ Ba Lan,

Hunggari, Anh, Pháp, tân giáo Luthơ cũng có khá nhiêu tín đồ.

b) Cải cách tôn giáo ở Thụy Sĩ.

Cải cách tôn giáo ở Thụy Sĩ đầu tiên do Unrích Dvingli

(Ulrich Zwingli, 1484-1531), một giáo sĩ ở châu Durích lãnh đạo

từ năm 1518. Tƣ tƣởng tôn giáo của Dvingli cũng tƣơng tự nhƣ

Luthơ nhƣng về mặt chính trị, ông tán thành chế độ cộng hòa.

Năm 1529 giữa châu Durích và các châu rừng núi (các châu

chống cải cách tôn giáo) đã diễn ra một cuộc chiến tranh năm

1531, Durích bị thất bại, bản thân Dvingli cũng bị tử trận. Màn

thứ nhất của cuộc cải cách tôn giáo tạm thời kết thúc.

Sau khi Durích thất bại, Giơnevơ trở thành trung tâm mới

của phong trào cải cách tôn giáo ở Thụy Sĩ. Ngƣời lãnh đạo cuộc

cải cách tôn giáo lần này là Giăng Canvanh (Jean Calvin, 1519-

1564), một ngƣời Pháp đến Giơnevơ năm 1536 và đến năm 1541

thì trở thành ngƣời đứng đầu về tôn giáo và chính trị ở Giơnevơ.

Hạt nhân của học thuyết Canvanh là thuyết định mệnh.

Canvanh cho rằng số phận của mỗi ngƣời hoàn toàn do chúa

Trời quyết định. Sở dĩ số phận con ngƣời đƣợc định sẵn nhƣ vậy

là vì khi sáng tạo thế giới, chúa Trời đã chia loài ngƣời thành hai

loại là "dân chọn lọc" và "dân vứt bỏ". Dân chọn lọc đƣợc sống

sung sƣớng và sau khi chết thì đƣợc cứu vớt tức là đƣợc lên

thiên đƣờng, còn dân vứt bỏ thì phải chịu cảnh khổ cực và sẽ bị

đày đọa ở địa ngục. Nhƣ vậy, Canvanh đã phủ nhận các hình

thức miễn tội của giáo hội Thiên chúa, phủ nhận vai trò của tầng

lớp giáo sĩ và tác dụng của các nghi thức lễ bái phiền phức của

đạo Thiên chúa.