Page 10 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

đó là Ai Cập, Lƣỡng Hà, Ấn Độ và Trung Quốc. Có một tình

hình chung nổi bật là cả bốn trung tâm văn minh này đều nằm

trên những vùng chảy qua của những con sông lớn. Đó là sông

Nin ở Ai Cập, sông Ơphrat và sông Tigrơ ở Tây Á, sông Ấn

(Indus) và sông Hằng (Gange) ở Ấn Độ, Hoàng Hà và Trƣờng

Giang ở Trung Quốc. Chính nhờ sự bồi đắp của những dòng

sông lớn ấy nên đất đai ở những nơi này trở nên màu mỡ, nông

nghiệp có điều kiện phát triển trong hoàn cảnh nông cụ còn thô

sơ, dẫn đến sự xuất hiện sớm của nhà nƣớc, do đó cƣ dân ở đây

sớm bƣớc vào xã hội văn minh, và hơn thế nữa đã sáng tạo nên

những nền văn minh vô cùng rực rỡ.

Muộn hơn một ít, ở phƣơng Tây đã xuất hiện nền văn minh

của Hy Lạp cổ đại. Nền văn minh Hy Lạp có cơ sở đầu tiên từ

thiên kỉ III TCN, nhƣng tiêu biểu cho nền văn minh Hy Lạp là

những thành tựu từ khoảng thế kỉ VII TCN trở về sau. Đến thế kỉ

VI TCN, nhà nƣớc La Mã bắt đầu thành lập. Kế thừa và phát

triển văn minh Hy Lạp, La Mã trở thành trung tâm văn minh thứ

hai ở phƣơng Tây. Đến thế kỉ II TCN, La Mã chinh phục Hy Lạp

và tiếp đó chinh phục các nƣớc chịu ảnh hƣởng văn hóa Hy Lạp

ở phƣơng Đông, trở thành đế quốc rộng lớn, hùng mạnh, duy

nhất ở phƣơng Tây. Văn minh La Mã vốn chịu ảnh hƣởng của

văn minh Hy Lạp, vốn cò cùng một phong cách, giờ đây lại hòa

đồng làm một, nên hai nền văn minh này đƣợc gọi chung là văn

minh Hy-La.

Văn minh Hy-La vô cùng xán lạn, là cơ sở của văn minh

châu Âu sau này. Nhƣng sau khi đế quốc Tây La Mã diệt vong,

nền văn minh đó bị lụi tàn, mãi đến thế kỉ VI, văn minh phƣơng

Tây mới bắt đầu đƣợc phục hƣng và từ đó mới phát triển mạnh

mẽ và liên tục cho đến ngày nay.