Page 14 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

A. VĂN MINH AI CẬP CỔ ĐẠI

I - TỔNG QUAN VỀ AI CẬP CỔ ĐẠI

1. Địa lí và cƣ dân

Ai Cập ở vùng Đông Bắc châu Phi, nằm dọc theo vùng hạ lƣu

của lƣu vực sông Nin, sông Nin bắt nguồn từ vùng xích đạo của

châu Phi, dài 6700km, nhƣng phần chảy qua Ai Cập dài 700km.

Miền đất đai do sông Nin bồi đắp chỉ rộng 15-25km, ở phía Bắc

có nơi rộng đến 50km vì ở đây sông Nin chia thành nhiều nhánh

trƣớc khi đổ ra biển. Hàng năm, từ tháng 6 đến tháng 11, nƣớc

sông Nin dâng cao đem theo một lƣợng phù sa rất phong phú bồi

đắp cho vùng đồng bằng hai bên bờ ngày càng thêm màu mỡ.

Chính vì vậy, nền kinh tế ở đây phát triển sớm tạo điều kiện cho

Ai Cập có thể bƣớc vào xã hội văn minh sớm nhất thế giới. Cũng

chính vì vậy, nhà sử học Hy Lạp Hêrôđôt nói rằng: "Ai Cập là

tặng phẩm của sông Nin".

Tuy vậy, về mặt địa hình, Ai Cập là một nƣớc tƣơng đối bị

đóng kín, phía Bắc, là Địa Trung Hải, phía Đông giáp Biển Đỏ,

phía Tây giáp sa mạc Xahara, phía Nam giáp Nubi, nơi giáp giới

ấy là một vùng núi hiểm trở khó qua lại. Chỉ có ở Đông Bắc,

vùng kênh đào Xuyê sau này, ngƣời Ai Cập cổ đại mới có thể

qua lại với vùng Tây Á.

Ai Cập chia làm hai miền rõ rệt theo dòng chảy của sông Nin

từ Nam lên Bắc: miền Thƣợng Ai Cập (miền Nam) là một dải

lƣu vực hẹp, miền Hạ Ai Cập (miền Bắc) là một đồng bằng hình

tam giác.

Về tài nguyên thiên nhiên, Ai Cập có rất nhiều loại đá quý nhƣ

đá vôi, đá badan, đá hoa cƣơng, đá mã não v.v... Kim loại thì có

đồng, vàng, còn sắt thì phải đƣa từ bên ngoài vào.