Page 27 - Huế Trong Tôi
P. 27
đoàn kết với các nước láng giềng Campuchia và Lào,
cũng đang nằm trong tầm ngắm của tư bản phương Tây.
Nhưng triều đình Huế đã không làm như vậy, lại còn ra
sức bành trướng thế lực về phía Tây và như vậy là thủ
tiêu khả năng liên minh chiến đâ'u giữa ba dân tộc Việt
Nam - Campuchia - Lào, tạo ra một tình thếrâ't có lợi cho
kẻ xâm lược đã rập rình ngoài cửa.
Thiệu Trị lên ngôi năm 1841, có thái độ với phương
Tây về cơ bản vẫn không có gì thay đổi so với triều đại
trước. Nhưng do sự uy hiếp của tư bản Pháp ngày càng
mạnh và trắng trợn hơn, nên việc câ'm đạo vẫn tiếp tục,
nhung có phần kín đáo và ít gay gắt hơn, các giáo sĩ nước
ngoài hay người trong nước bị bắt, chỉ bị trục xuâl hay
tống giam, mà không bị xử tử như trước. Các tín đồ Thiên
Chúa giáo cũng được sống yên ổn hơn. Trong khi đó đến
lúc này, trên bước đường phát triển mới, tư bản Pháp đã
có nhu cầu thuộc địa lớn hơn, thúc bách hon.
Kết hợp với tình hình đó, việc thực dân Anh, rồi Hoa
Kỳ bắt Trung Quốc phải ký từ hiệp ước bâìt bình đẳng này
tới hiệp ước bất bình đẳng khác, dành cho chúng nhiều
quyền lợi lớn trong khu vực càng làm cho Pháp nôn nóng
muốn hàrửì động gấp. Nối gót thực dân Anh - Mỹ, tư bản
Pháp cũng làm áp lực quân sự buộc Trung Quốc ký hiệp
ước bâ't bìrửr đẳng Hoàng Phố (ngày 24-10-1844), dành
cho Pháp rửũều quyền lợi lớn về buôn bán và truyền giáo.
Vòng vây của chủ nghĩa tư bản ngày càng thắt chặt. Trong
sáu tháng đầu năm 1845, hai lần tàu chiến Pháp cập bến
Đà Nang (Quảng Nam), đòi thả các giáo sĩ Pháp đang bị
25