Page 191 - Huế Trong Tôi

Khánh được đặt lên ngai vàng ở Huế sau khi vua Hàm
Nghi rời kũìh thành chạy ra Bắc.

Từ những năm đầu thế kỷ XX, xã hội Việt Nam cũng
bắt đầu phân hóa. Những lực lượng và giai câ'p xã hội mói
hình thành và phát triển. Đáng chú ý là sự ra đòi của giai
cấp công nhân, tập trung ngày càng đông tại một số nhà
máy, khu mỏ của tư bản Pháp. Từ đời sống cá thể của

người nông dân hay thợ thủ công thời phong kiến, đến
nay cuộc sống làm việc tập tnmg dưới nanh vuô't tàn bạo
của chủ nghĩa tư bản đã sóm rèn luyện cho họ ý thức
đoàn kết và khả năng hàiứì động tập thế. Từ trước Chiến
tranh thế giới thứ nhâ't, đã bùng nổ nhiều cuộc bãi công
của công nhân.
Thời kỳ khai thác thuộc địa thứ nhất của tư bản Pháp

ở Việt Nam cũng là thời kỳ tập hợp và phát triển tư sản và
tiểu tư sản. Nhưng bị tư bản Pháp chèn ép, lực lượng của
họ đã ít, lại phát triển không đều, nên lúc này mới là tầng
lóp nhỏ bé.
Cùng thời kỳ đó, những luồng tư tưởng duy tân cũng
tràn vào Việt Nam, từ Nhật Bản và Trung Quốc. Trong

những điều kiện trong và ngoài nước như vậy, phong trào
đấu tranh của nhân dân ta đã chuyển theo hướng mói.
Phải tìm ra một con đường cứu nước mới, đó là yêu cầu
của lịch sử Việt Nam lúc này.
Thời kỳ này đã tạo nên những nhà yêu nước tiêu
biểu của dân tộc: Phan Bội Châu "câu thơ dậy sóng",
Phan Chu Trinh "thâ't trảm sớ hào hùng", Hoàng Hoa

190