Page 115 - Huế Trong Tôi

phần tạo dựng Liên Thành - Dục Thanh là gia tộc họ
Huỳnh, tiêu biểu là Huỳnh Văn Quế với các con Huỳnh
Văn Đẩu, Huỳnh Ngọc Chi, Huỳnh Văn Ngô, tâ't cả đều
ham làm việc nghĩa, gia tộc họ Huỳnh vôh quê gốc ở
Quảng Nam di cư vào, qua nhiều đời đã định cư ở Phan
Thiết, có uy tm lớn.

Chắp nối các tư liệu, ta còn thây việc mở Trường Dục
Thanh năm 1907 gắn trực tiếp vói sự kiện "Nam du" bằng
đường bộ của ba nhân vật đâ't Quảng là Phan Chu Trinh,
Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp, bắt đầu từ tháng 2-1908’.
Trên đường Nam du, ba ông dừng chân ở Bình Định, gặp
lúc tỉnh mở cuộc thi, các ông tham gia dưới một cái tên
chung là Đào Mộng Giác để làm một bài tho, một bài phú
gây tiếng vang lớn. Nguyên nhân dẫn tới việc này là tại
Bình Định, các ông đã gặp Nguyễn Quý Anh và sau đó cả
bốn cùng nhau vào Bình Thuận. Tại đây, Phan Chu Trirứi

bị Ốm, chuyến Nam du phải gác lại. Huỳnh Thúc Kháng
và Trần Quý Cáp trở lại Quảng Nam bằng đường thủy.
Cụ Phan Chu Trinh ở lại Bình Thuận thêm một thời gian,
và đã có những hoạt động tác động trực tiếp cho sự ra đòi
của Trường Dục Thanh, trong đó có việc tổ chức buổi
thuyết giảng về Duy Tân tại làng Phú Tài.
Ghi nhận chuyến Nam du của cụ Phan Chu Trinh, tuần
báo văn nghệ, chmh trị và xã hội Tân Dân ra "ba số đặc biệt
kỷ niệm Phan Tây Hồ tiên smh", xuâ't bản năm 1949 tại Hà
Nội, viết: "Về cuộc du lịch này, Cụ (Phan Chu Trinh) có thu

1. Có tài liệu viết năm Giáp Thìn (1904).

113