Page 305 - Hai Bà Trưng
P. 305
thành con người có chí lớn, có tính toán sâu xa. Trưng
Nhị đã có những lòi nói rất tiến bộ, hỢp vổi chúng ta
ngày nay. Thí dụ, Trưng Nhị đã biết chủ trường:
- "Tôi muốn cho mấy triệu người Việt Nam lo gìn
giữ, cầy cấy, khai phá đất nưốc của ông bà để lại, cùng
khổ nhọc, cùng vui hưởng với nhau như con một nhà".
- "Tuy nưốc Việt Nam là nhỏ yếu, nhưng mà dân
Việt Nam biết trọng sự công bình, thò lòng tương ái thì
cũng là làm gương cho nhân loại".
Còn nên chú ý đến cả nhân vật thằng hề. Hề là kẻ
hầu hạ, mua vui cho bọn quan Tàu, là tay chân của Mã
Viện. Nhưng Hề lại đại diện cho nhân dần Trung Quốc
đã phản ứng lại bọn cầm quyền xâm lược, chửi vào mặt
Mã Viện. Như vậy là người dân Trung Quốc cũng đồng
tình với dân Việt Nam, căm thù bọn phong kiến tàn ác.
Vở kịch của Nguyễn An Ninh chỉ mói đưỢc xuất
bản chưa đưỢc dàn dựng. Nó ra đòi năm 1928, và cũng
không gây được tiếng vang lớn (trừ các độc giả trong
nhóm Thanh niên Cao Vọng theo Nguyễn Anh Ninh có
chú ý đến). Mãi cho đến năm 1966, người con của ông
là Nguyễn An Linh mới giới thiệu lại trong cuô'n sách
Nguyễn Anh Ninh (Nhà xuất bản Trẻ ở thành phố Hồ
Chí Minh).
306