Page 133 - Hai Bà Trưng
P. 133
tự) bao giờ cũng làm lễ khao chúng sinh tại sân đển.
Theo tâm thức dân gian vào ngày hội ai cũng được vui
vẻ, no đủ. Trần sao âm vậy nên các "vong" cũng theo vê
dự hội. Sau ngày hội cần bô" thí cho các vong để an ủi
và tiễn họ về "bên kia". Cũng có ý kiến khác cho rằng
đển thờ các tướng đánh trận thường là những người có
vía cao (dữ) nên sau ngày hội cần cúng cháo bô" thí để
họ ra đi được mát mẻ, không quay về quấy nhiễu dân
lành. Hội làng Phụng Công năm được mùa thì mở to,
năm kém hơn thì mở hội lệ. Dù hội chính hay hội lệ,
việc cúng cháo chiều ngày mồng 10 do nhà chùa đảm
đương theo nghi lễ Phật giáo không bỏ bao giờ. Lễ này
còn có tên là lễ kỳ yên, lễ tiến ôn cầu mát (tháng 4 là
thời điểm chuyển mùa nên cần cầu mát!). Nhà chùa
cũng chỉ duy nhất một lần làm lễ này tại đền mà thôi.
Tại cụm di tích đền Hai Bà ỏ Hát Môn, vào ngày cuô"i
cùng lễ hội cũng tiến hành lễ kỳ yên, cùng lúc đó ở nhà
tạm ngự cũng diễn ra lễ cúng cháo thí thực do thày
cúng và các vãi già tô chức.
Về thủ tục, ta nhận thấy đàn Bá Thí Mông Sơn với
lễ khao chúng sinh, lễ kỳ yên, tiễn ôn cầu mát ở Đồng
Nhân cũng như Hát Môn, Phụng Công về cơ bản giông
như nhau. Khác nhau có chăng ở quy mô (Đồng Nhân
làm to hơn Phụng Công và Hát Môn). Phải chăng việc
chọn đúng ngày cuối cùng lễ hội có gắn với việc hoá và
hiển linh của hai Bà tại ba địa phương trên. Bởi lẽ, ở
làng Hạ Lôi - quê hương hai Bà, nơi hai Bà đăng quang
ngôi vua thì không hê có lễ cúng này.
134