Page 87 - Giao Thông Kỳ Diệu
P. 87
Baiconua cách Biển Mặn phía Nam nước Nga 150 km về phía Đông Bắc là một
vùng đất hoang, vào ngày 4 tháng 10 năm 1957, vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới
đã được phóng lên tại đây, lên được quỹ đạo không gian vũ trụ như dự định. Tiếp
theo đó năm 1958, nước Mỹ liên tục phóng đi 5 vệ tinh nhân tạo. Cho đến nay, theo
thống kê chưa đầy đủ, 19 nước và tổ chức trên thế giới đã lần lượt phóng lên quỹ đạo
hơn 3.000 vệ tinh nhân tạo, trong đó gần 700 là vệ tinh thông tin.
Quỹ đạo quay của vệ tinh thông tin ở không gian vũ trụ cách bề mặt Trái Đất
hơn 30.000 km. Nhiệm vụ của nó là lợi dụng bộ chuyển phát thông tin và ăng ten
thông tin, khuếch đại rồi biến tẩn số những tín hiệu vô tuyến yếu ớt mà nó nhận
được sau đó lại khuếch đại công suất, rồi chuyển phát đi. Do ưu thế đặc biệt sẵn
có của vệ tinh nhân tạo là ở thế “ở trên nhìn xuống” cho nên diện bao phủ của nó
rất rộng, khoảng cách truyền đi được xa hơn và có những ưu điểm như dung
lượng lớn, chất lượng tốt và có độ tin cậy cao.
Trước đây thông tin bằng vệ tinh, thông tin sóng ngắn tỏ ra buồn tẻ và yếu thế.
Cho đến đầu thập kỉ 80 của thế kỉ trước, thông tin vệ tinh hầu như gánh vác toàn
bộ việc đưa chuyển tín hiệu truyền hình giữa các nơi trên thế giới và 2/3 nghiệp vụ
thông tin quốc tế, từ đó mở ra thời đại thông tin vệ tinh toàn cầu. Thông tin sóng
ngắn từng được phát triển rực rỡ một thời lâm vào cảnh bị ghẻ lạnh.
Thông tin sóng ngắn như một bà hoàng truất khỏi ngai vàng và bị tống vào
lãnh cung. Ngoài sự ưu việt của thông tin vệ tinh ra, còn do thiếu sót của chính
mình. Đã biết rằng thông tin sóng ngắn được truyền đi nhờ sự phản xạ của tầng
điện li, mà tầng điện li trong thiên nhiên lại là một dung môi bán dẫn thay đổi bất
thường. Thông số dẫn điện của nó luôn thay đổi cùng với sự thay đổi về thời gian,
địa điểm và tán suất làm việc, điều đó làm cho tính ổn định, độ tin cậy và tần suất
sai sót v.v... của thông tin sóng ngắn không thể bằng thông tin vệ tinh được.
Từ xưa đến nay, để nâng cao độ tin cậy của thông tin sóng ngắn, người ta đã
nghĩ ra rất nhiếu cách. Chẳng hạn làm tăng công suất phát sóng lên, cải tiếng
ăngten, chọn tần số thích hợp, cải thiện kĩ thuật nhận sóng. Trong những biện
pháp nói trên, hiệu quả nhất là việc chọn lấy một tần suất thích hợp. Thực tiễn đã
chứng minh, áp dụng tần suất công tác khác nhau, chất lượng thông tin chênh
lệch nhau khá xa: Khi chọn được tần suất công tác thích hợp, thì mức độ thu nhận
88