Page 64 - Diện Mạo Và Triển Vọng Của Xã Hội Tri Thức

b. Những hạn ch ế của xã hội thông tin

Nếu như không còn gì phải băn khoăn về khả năng tác
động tiêu cực của internet, thì liệu ta đã có thể nói đến một
tính hoàn hảo của xã hội thông tin chưa?
Thứ nhất, ngưòi ta cho rằng đứng trước tình trạng
thông tin đang tràn ngập thế giối như ngày nay, xã hội
thông tin đang tỏ ra thiếu khả năng kiểm soát thông tin. về
vấn đề này, UNESCO cho rằng: “Thông tin theo đúng nghĩa

chỉ là những dữ liệu thô, là nguyên liệu cơ bản để tạo ra tri
thức. Kết quả là, thông tin theo đúng nghĩa đen của nó có
thể là ‘phi tri thức’. Mạng internet cho ta một ví dụ minh
hoạ đặc biệt rõ ràng về vấn đề này: theo một số đánh giá,
một nửa khối Iượng thông tin đang lưu hành chỉ ỉà thông
tin giả hoặc không chính xác (tôi nhấn mạnh - N"VD). Hơn
nữa mạng còn tạo thuận lợi cho sự lưu hành những trò lừa
đảo. Tuy nhiên, bản tính suy tư của sự phán xét được đòi
hỏi để chuyển hoá thông tin thành tri thức, có nghĩa là quá
trình này yêu cầu nhiều điều hơn là chỉ kiểm nghiệm các sự

kiện. Nó còn đòi hỏi phải làm chủ đưỢc một sô"kỹ năng nhận
thức, kỹ năng phê phán và mang tính lý luận, mà những
cái đó chính là cái mà xã hội tri thức sẽ tìm cách phát triển.
Trong khi chúng ta có thể bị chìm ngập trong cơn lũ thông
tin, thì tri thức chính là cái cho phép chúng ta có khả năng
‘tự định hưống tư duy’”'.
Điều nhận định trên đây đặc biệt có ý nghĩa, nhất là

thực tê cho thấy rằng trong xã hội thông tin, tình trạng

1. Xem UNESCO; Towards KnowIedge Societies, Tldd, tr. 47.

64