Page 82 - Di Tích Lịch Sử

Hưng Đạo đã nghiên cứu kĩ lưỡng quy luật thủy triều của con sông này để vạch ra thế
trận cọc để mai phục quân Mông Nguyên
Trần Hưng Đạo chỉ huy quân dấn Đại Việt chuẩn bị một trận địa mai phục lớn
trên sông Bạch Đằng, là nơi đoàn thuyền của quần Nguyên sẽ phải đi qua trên đường
rút chạy. Các loại gỗ lim, gỗ táu đã được đốn ngã trên rừng kéo về bờ sông và được
đẽo nhọn cắm xuống lòng sông ở các cửa dẫn ra biển như sông Rút, sông Chanh, sông
Kênh làm thành những bãi chông ngầm lớn, kín đáo dưới mặt nước. Ghểnh Cốc là
một dải đá ngầm nằm bắt ngang qua sông Bạch Đằng nhưng phía dưới sông Chanh,
đầu sông Kênh, có thể sử dụng làm nơi mai phục quân lính phối hợp với bãi chông
ngẩm nhằm ngăn chận thuyền địch khi nước rút xuống thấp. Thủy quân Đại Việt bí
mật mai phục phía sau Ghểnh Cốc, Đổng Cốc, Phong Cốc, sông Khoái, sông Thái,
sông Gia Đước, Điển Công. Bộ binh được bố trí ở Yên Hưng - dọc theo bờ bên trái
sông Bạch Đằng, Tràng Kênh ở bờ bên phải sông Bạch Đằng, núi Đá Vôi... ngoại trừ
sông Đá Bạc là để trống cho quân Nguyên kéo vào. Tại đây, ngày 9/4/1288, quần đội
nhà Trần do Trấn Hưng Đạo chỉ huy đã đánh tan tác đạo binh Mông Nguyên do Ô Mã
Nhi cầm đầu khi chúng tiến vào sông Bạch Đằng.
Bãi cọc Bạch Đằng tổn tại cùng thời gian là nhân chứng trong lịch sử chống giặc ngoại
xâm của dần tộc ta, nơi ghi dấu thiên tài quân sự của anh hùng dân tộc Trần Quốc Tuấn.
Bãi cọc Bạch đằng được phát hiện vào năm 1953 khi nhân dần trong vùng đào
đất đắp đê. Hiện còn hàng trăm cọc, một số cọc được cắm thẳng đứng, đa số cọc nằm
chếch theo hướng đông 15°, cắm theo hình chữ chi. Cọc phần lớn bằng gỗ lim, gỗ táu,
đầu dưới vát nhọn, đầu trên đã bị gãy. Độ dài trung bình của chúng từ 2m đến 2,8m;
có cái dài tới 3,2m. Phần cọc được vát nhọn dài từ 0,8m đến Im. Đầu phía trên của
cọc nằm dưới mặt đất khoảng 0,5m đến trên l,5m. Toàn bộ bãi cọc đã được xây kè bảo
vệ với diện tích 220m^, trong đó có 42 cọc ở nguyên trạng khi phát hiện, sầu dưới bùn
hơn 2m, nhô cao từ 0,2 đến 2m. Mật độ cọc ở nửa bãi phía nam là 0,9 đến Im^ có một
cây, nửa bãi phía bắc từ 1,5 đến 2m^ có một cây.
Di tích bãi cọc Bạch Đằng nằm trong một quẩn thể gồm nhiều di tích lịch sử và
kiến trúc nghệ thuật đã được Nhà nước xếp hạng cấp Quốc gia, nằm ở huyện Yên
Hưng tỉnh Quảng Ninh. Đây thực sự là một quẩn thể di tích lịch sử - văn hoá có giá
trị lớn có tác dụng giáo dục cho thế hệ trẻ lòng yêu nước, tự hào dân tộc.

Đền Trần Hưng Đạo
Đển Trân Hưng Đạo toạ lạc trên đổi đất bên bờ sông Bạch Đằng thuộc địa phận
xã Yên Giang, huyện Yên Hưng, Quảng Ninh. Đền được Bộ Văn hoá - Thông tin
cấp bằng công nhận là Di tích Lịch sử cùng với miếu Vua Bà (số 100 VH/QĐ ngày
21/1/1990) bồ sung cho Di tích Bãi cọc Bạch Đằng.
Đển Trần Hưng Đạo trước đây được xây dựng ở khu hậu đổng, cách đền ngày nay
gẩn l.OOOm vể hướng đông, năm 1936 mới chuyển vể cạnh miếu Vua Bà ở vị trí hiện
nay. Đền được xây dựng ngay trên mảnh đất diễn ra trận đại thắng Bạch Đằng năm
1288 mà những cọc gỗ dưới đấm Yên Giang là một minh chứng.

Một số t>i tícVl lịcVl s ử - V Ẳ M VioÁ Việt N a v m
c 83 >