Page 415 - Di Tích Lịch Sử

Với chủ trương đốt sạch, phá sạch, giết sạch, biến nơi này thành vùng đất chết,
lính Mỹ đã đổ bộ xuống phía tây xóm Thuận Yên, thôn Tư Cung và xóm Gò, thôn Cổ
Lũy bắt đầu cuộc thảm sát. Số người bị tàn sát ở thôn Tư Cung là 407 người, ở thôn Mỹ
Hội là 97 người. Tổng số người bị tàn sát ở Sơn Mỹ là 504 người, trong đó có 182 phụ
nữ, 173 trẻ em, 60 cụ già, 24 gia đình bị giết sạch, 247 ngôi nhà bị thiêu cháy. Vụ thảm
sát Sơn Mỹ là đỉnh cao trong muôn vàn tội ác của đế quốc Mỹ đối với nhân dân Việt
Nam trong cuộc chiến tranh xầm lược phi nghĩa, bị cả loài người lên án.
Để ghi nhớ tội ác chiến tranh này, năm 1978, khu chứng tích Sơn Mỹ đã được xây
dựng. Đây cũng là di tích thảm sát duy nhất tại Việt Nam còn giữ lại được những bức
ảnh quan trọng thể hiện tội ác chiến tranh này. Ngày 29/4/1979, Bộ Văn hoá - Thông
tin đã công nhận khu chứng tích này là Di tích Lịch sử Quốc gia theo Quyết định số
54-VHTT/QĐ. Với ý nghĩa và tầm quan trọng rất to lớn, năm 2002, Khu chứng tích
Sơn Mỹ được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt quan trọng. Năm 2003, Bộ Văn
hoá - Thông tin hỗ trỢ 11,7 tỉ đồng nâng cấp công trình. Khuôn viên ngoài trời được
phục dựng với cảnh tượng tan tóc giống xUa. Nhà trưng bày xây theo mô típ nhà mổ.
Công trình có thêm nhà ăn, phòng khách và phòng xem phim tài liệu Tiếng vĩ cẩm
ở Mỹ Lai. Đặc biệt, năm 2007, một cựu chiến binh Mỹ đã dâng tặng Ban quản lí khu
chứng tích video quay cảnh cuồng sát này nhân kỉ niệm 40 năm vụ thảm sát.
Khu di tích vụ thảm sát Sơn Mỹ là một tổng thể các địa điểm ghi dấu tội ác của
giặc Mỹ đối với đổng bào ta. Với diện tích 2,4ha, di tích nằm tách biệt với nhà dần bao
gồm các di tích gốc đã được bảo tồn tôn tạo và các công trình vê' sau này mới được
xây dựng nhU: nhà trUng bày bổ sung, nơi tiếp khách, tượng đài, tượng vườn. Cách đó
400m là cụm di tích ruộng ông Nhiều, tháp canh, gốc cây gòn nằm ở xóm Khê Thuận
và điểm di tích vườn ông Phạm Minh (Khê Đông), Phạm Hội (Khê Tây). Du khách
cũng dễ dàng đến thăm các điểm di tích khác như hám chống pháo của gia đình ông
Lý Lệ, ông Ngô Mần tại xóm Mỹ Hội (thôn Cổ Lũy) và các điểm di tích mộ chôn chung
các nạn nhân bị thảm sát.
Mặc dù chiến tranh đã lùi xa, đến Sơn Mỹ hôm nay, chúng ta vẫn có thể cảm nhận
được nỗi đau tột cùng của nạn nhân Sơn Mỹ ngày ấy. Bên trong Nhà Chứng tích,
nhiểu hiện vật còn được lưu giữ: đó là chiếc mâm thau cũ lỗ chỗ vết đạn, chiếc áo, đôi
dép của một cháu bé bị bắn chết; các loại chén đĩa, xoong chảo bị bắn thủng, vỡ, chiếc
mõ tụng kinh của nhà sư Thích Tầm Trí còn tìm lại được. Trong những hiện vật đó có
chiếc kẹp tóc của cô Nguyễn Thị Huỳnh. Sau khi cô bị sát hại, người yêu cô đã tìm nhặt
lại được chiếc kẹp tóc ấy, trân trọng giữ gìn nó suốt 8 năm trời trước khi giao cho Nhà
Chứng tích... Bên ngoài khuôn viên chứng tích, rải rác đó đây trong các xóm thôn là
những tấm bia dựng lên ở các địa điểm đã xảy ra các cuộc bắn giết. Đây là tháp canh ở
rìa làng, bên con đường đất nhỏ xóm Thuận Yên với 102 người bị bắn chết. Kia là cây
gòn nơi 15 phụ nữ và trẻ em bị sát hại. Những dòng lưu bút của du khách đến thăm
quan Sơn Mỹ đong đầy rất nhiéu nỗi ngậm ngùi và đau xót.
Từ chỗ là nơi tưởng niệm nỗi đau, Khu cìiứng tích Sơn Mỹ ngày nay còn có ý
nghĩa là một nơi hàn gắn vết thương chiến tranh và tri ân nến hoà b'mh ở hiện tại.

Một sà ticVi lỊcVi sví - V Ã H VioẢ Việt N A m
C 4 2 1 )