Page 394 - Di Tích Lịch Sử

Quảng Nam, nhất là đối với các vùng trung du và miền núi, sau khi thiết lập xong bộ
máy ngụy quyển và các tổ chức đảng phái phản động ở các vùng tạm chiếm, địch bắt
đẩu thực hiện àm mưu thôn tính các vùng mà chúng cho là hậu phương cách mạng.
Nghị quyết 15, tháng 1/1959 của Trung ương Đảng ra đời đánh dấu sự chuyển
biến chiến lược của cách mạng miến Nam nói chung, Liên khu V nói riêng. Để thực
hiện Nghị quyết 15, Liên khu uỷ và Ban Quân sự Khu V tìm địa điểm thích hợp để trú
đóng, chỉ đạo phong trào. Cuối năm 1959, bộ phận tiền trạm của khu từ Hiên (Đông
Giang và Tầy Giang ngày nay) vào Trà My khảo sát và xáy dựng kho tàng, cơ quan;
giữa năm 1960 toàn bộ cơ quan Liên khu uỷ và Ban Quân sự Khu V chuyển vào đóng
tại Nước Là, thuộc xã Trà Mai, huyện Nam Trà My ngày nay với mật danh là chiến khu
Đỗ Xá.
Nước Là là ngọn núi cao, phía bắc có ngọn Hòn Bà cao 1.535m án ngữ đã “vô hiệu
hoá” phi pháo từ Chu Lai bắn vào, phía tây có ngọn Ngọc Linh có độ cao 2.598m, là
ngọn núi cao nhất tỉnh Quảng Nam, tạo nên bức tường thành che chắn ngăn cản Mỹ
ngụy tiến công. VỊ thế của Nước Là nói riêng và Nam Trà My nói chung là lưng dựa
vào Tây Nguyên, nằm tiếp giáp giữa đồng bằng Quảng Ngãi và miền núi Kon Tum.
Xung quanh khu vực Nước Là còn có nhiều đổi núi, sông suối chằng chịt: sông Tranh,
sông Trường, sông Nước Vin, sông Nước Oa..., tạo nên địa bàn chiến lược quan trọng,
thuận lợi cho việc bố phòng vể mặt quân sự.
Sau khi Liên khu uỷ V và Ban Quân sự khu V dời vế đóng tại Nước Là, nơi đây đã
chứng kiến nhiểu sự kiện chính trị trọng đại của Liên khu uỷ V. Có thể kể đến các sự
kiện tiêu biểu như:
Tháng 4/1960, Thường vụ Liên khu uỷ tổ chức hội nghị toàn khu để kiểm điểm
một năm thực hiện Nghị quyết 15 và đề ra nhiệm vụ: “Mạnh dạn phát động quần
chúng miền núi vũ trang chống địch càn quét, đẩy mạnh xây dựng lực lượng vũ trang
tập trung, khẩn trương xây dựng căn cứ địa miền núi, khôi phục và phát triển phong
trào đổng bằng, chú ý công tác thành phố”.
Tháng 4/1960, Ban Quân sự Khu V được thành lập, do đồng chí Võ Chí Công (Võ
Toàn) làm Trưởng ban. Tiếp theo là các ban, ngành khác lân lượt được hình thành, lập
nên một bộ máy phục vụ cho cuộc kháng chiến của toàn Khu.
Tháng 9/1960, đồng chí Võ Chí Công, Bí thư Liên khu uỷ ra chỉ thị mở đợt hoạt
động vũ trang toàn khu, nhằm phát động quẩn chúng phá thế kìm kẹp, mở rộng căn cứ
miền núi, phát triển vùng giáp ranh, đẩy hoạt động xuống đồng bằng, rút thanh niên
xây dựng lực lượng, mở rộng hành lang.
Tại căn cứ Nước Là, tháng 8/1962, địch mở chiến dịch càn lớn gọi là “Lam Sơn”,
đánh vào Trà My - Phước Sơn, vùng giải phóng Phước Lãnh, Phước Ngọc. Địch tập
kích bằng máy bay trực thăng, bất ngờ đánh vào căn cứ, nơi đóng cơ quan và trại sản
xuất của khu, nhưng ta đã kịp rút khỏi (chúng chỉ gây thương vong cho một số đồng
chí văn công từ hậu phương miền Bắc mới chuyển vào). Ngoài ra, địch còn cho quân
triển khai thêm các chốt điểm, lập phòng tuyến ngăn chặn hoạt động của ta xuống
đồng bằng.

Một tồ ÍH ticVi lỊcVt từ - vẢti Vioá Việt Nam
c 400 >