Page 125 - Di Tích Lịch Sử

Thứ hai, khu chùa tháp Hắc Y. Đầy là một ngôi chùa cổ và tương đối đặc biệt ở
vùng núi Yên Bái. Chùa này được xây dựng theo kiến trúc chùa tháp với nguyên liệu
chủ yếu bằng đất nung và còn có tên gọi khác là miếu Hắc Y, xưa kia tọa lạc trên đỉnh
núi Vua Áo Đen. Hiện nay, chùa tháp Hắc Y nằm trên đỉnh đồi Hắc Y thuộc xã Tân
Lĩnh, huyện Lục Yên, cách thành phổ Yên Bái 80km.
Đày là chùa mang kiến trúc độc đáo thời Trần, nơi ghi dấu lại nhiếu dấu ấn lịch
sử của dàn tộc đặc biệt là thời nhà Trán. Trên đổi Hắc Y có tháp Hắc Y, thành đất, bãi
quần ngựa... những dấu ấn một thời oanh liệt trong lịch sử đấu tranh giữ nước.Tương
truyền rằng vào thời Vua Hùng Vương thứ 18 có một vị thẩn rắn hiện hình người mặc
y phục đen giúp nhà vua đánh giặc. Bên cạnh đó, khu di tích này còn có tháp Hắc Y,
đình Bến Lăn, núi thần Áo Đen, đển Đại Cại. Các di tích này phần lớn đã bị đổ nát
đang được phục chế. Đình Bến Lăn hiện chỉ có những tảng đá kê chân cột đình đường
kính 0,72m. Núi thẩn Áo Đen là một dãy núi đá cao, trên đỉnh có ao cá, vườn cây, dấu
tích của công trình tôn giáo thời Lý - Trần.
Đứng dưới đển Đại Cại, ngước mắt nhìn núi Vua Áo Đen sừng sững với hình
tượng của vị thẩn linh in trong vách đá trên lưng chừng núi. Phía sau đó là một thung
lũng sâu với nhiều vách đá cao thấp, có bàn cờ tiên, ao trời, nhiều động nhỏ và vườn
cây ăn quả... cùng với những loại gỗ quý hiếm như: lim, đinh, sến... và một số động
vật như linh dương, khỉ...
Thứ ba, là đển Đại Cại. Đây được coi là một trong chuỗi hạt di sản văn hóa Hắc
Y - Đại Cại quý giá. Đền Đại Cại có tên cổ là đển Ta Cại, ngày nay nằm trên địa phận
thôn Sâng, xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái. Sau nhiểu lần chuyển đổi vị trí,
xây dựng lại, đền Đại Cại nay định vị gần cửa ngòi Tân Lĩnh, bên tả ngạn sông Chảy.
Trước thời Tự Đức, đển Đại Cại toạ lạc trên gò Đại Mạo, cạnh miếu Hắc Y, bên
bờ phải của cửa ngòi Đại Cại. Đển được làm bằng gỗ tứ thiết, xây dựng theo kiểu chữ
đinh. Gian ngoài Đại Bái có chiểu ngang xấp xỉ 12m, dọc ngót 5m, cao hơn 3m. Hậu
cung chuôi vổ nối liền với Đại Bái: chiểu ngang 3,5m, dài gần 8m. Tuy vật liệu bằng gỗ
quý hiếm nhưng nghệ thuật kiến trúc thì đơn giản.
Tính đến nay, đến Đại Cại đã trải qua 3 lần di chuyển. Dưới thời Tự Đức, để việc
lễ bái của nhân dân thuận tiện, đển được chuyển lần thứ nhất sang gò Đền đối diện
với gò Đại Mạo. Đến đời Khải Định, đển được rời đến vị trí hiện nay, cách vị trí trước
khoảng 20m nhưng cùng toạ độ. Năm 2001, đền được xây dựng lại với khuôn viên
được bố cục hài hoà, hoà quyện với cảnh quan hùng vĩ xung quanh. Sau khi đón nhận
Bằng “Di tích Lịch sử - Khảo cổ học - đền Đại Cại, chùa tháp Hắc Y” ban quản lí đển
đưa tượng bà Vũ Thị Ỏn từ phủ chúa vào đến và thờ thêm Đức thánh Trần Nhật Duật
lấy ngày tiệc giỗ là ngày 26/8.
Đền còn lưu giữ lại được rất nhiểu các sắc phong cổ trước kia như một sắc
phong niên hiệu Lê Cảnh Hưng thứ 44 (năm dương lịch 1784), một sắc phong thời
Tự Đức, hai sắc phong Khải Định, một sắc phong Thành Thái và một sắc phong
Duy Tần. Đền thờ Phật tam thế, tam toà Vương Quốc Mẫu, Đức Thánh Trần.
Cạnh đền còn có phủ Chúa thờ bà Vũ Thị Ỏn và hai bà hẩu là Vy Thị Cầm và Vũ

Một tồ bi tícVi lỊcVi svr - VẲM lio Ẳ Việt NAm
c 1 2 6)