Page 123 - Di Tích Lịch Sử
P. 123
Bước qua bậc tam cấp là vào cung đổng đại bái (cao hơn mặt sân tiền đường Im).
Phần kiến trúc đã bị phá huỷ hoàn toàn, chỉ còn lại dấu vết vài tảng kê cột và mặt nển
(nền làm bằng vôi và mật) diện tích 52,6m^.
Tại cung đại bái có bệ xây kích thước 2,67 X 2,67m, cao Im đặt 3 pho tượng gổm
quan lớn Hà Chương, Đại vương Trần Triếu và Bà Chúa Thượng ngàn.
Trong hậu cung có bệ tam cấp dài 2,50m, rộng 2,28m, cao 0,08m (tương truyền là mộ
của Hà Chương) và một hệ thống tượng gồm: tượng chúa Mẫu Thượng ngàn, chúa Mẫu
Đệ Nhị, bà chúa Mẫu Thoải, Phật Tổ, Phật Nghìn tay nghìn mắt. Phấn kiến trúc hậu cung
hoàn toàn mới do công đức của dòng họ Hà, hậu duệ thứ 12 của Hà Chương cung tiến.
Đến Nhược Sơn có 1 chuông đồng cao 58cm, thân cao 37cm, quai cao 21cm, thân
rộng 23cm, nặng 35kg. Chuông có dáng thon, quai được trang trí hình lưỡng long chấu
nguyệt, thân chuông được chia thành 4 ô, mỗi ô đúc một chữ lớn và một hàng chữ nhỏ.
Chuông được đúc vào tháng 10/1899, niên hiệu Thành Thái triều Nguyễn. Ngoài chuông
đổng còn có tượng Hà Chương (hiện đang lưu giữ tại kho bảo quản Bảo tàng tỉnh Yên
Bái) được đúc bằng đồng, cao 28,5cm, rộng 9cm, nặng 67kg. Đầu tượng đội mũ cánh
chuổn, y phục dài từ vai xuống đến chân tạo những nét uỗn nhẹ nhàng.
Trong đến còn có bát nhang bằng đổng cao 25cm, rộng 18cm, chia làm hai phẩn,
phần thân và phần đế; phần thân cao 20cm, rộng 25cm, trang trí nồi hình rồng lưỡng
long chầu nguyệt, phần gờ miệng được đúc nổi đường hổi văn; phần đế cao 5cm, được
đúc riêng, phần chần tạo dáng hổ phù.
Đến Nhược Sơn còn lại dấu tích cho đến ngày nay đó là do đã trải qua nhiều lần
tu sửa và tôn tạo.
Đển Nhược Sơn được xây dựng vào thế kỉ thứ XVI bằng tranh tre, nứa, lá.
Năm 1906, khi tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai thông thương, các nhà buôn bỏ
tiền cung tiến xây dựng lại cổng, lát sần, dựng toà nhà cung đổng đại bái và hậu cung,
đúc tượng Hà Chương bằng đổng, đúc chuông...
Năm 1947, nhân dân 2 xã Châu Quế Hạ và Châu Quế Thượng cung tiến xây dựng,
sửa chữa phần mái của nhà cung đổng đại bái và hậu cung.
Năm 1962, do ảnh hưởng của chiến tranh nên đền Nhược Sơn không còn người
thờ cúng, chăm sóc, đến bị hư hỏng thêm và mất đi một số hoành phi, cầu đối, chuông
đổng, bát tượng, tượng Hà Chương.
Năm 1984, đến bị phá lấy gạch để xây trường học.
Năm 1996, người nhân Châu Quế Hạ dựng lại 3 gian đền bằng tre để thờ phụng.
Nàm 1999, con cháu gia tộc họ Hà từ các địa phương khác cúng tiến xây dựng lại
nhà hậu cung với chất liệu tường gạch, mái đổ bê tông, lợp ngói trên nển hậu cung cũ.
Hàng năm, cứ vào ngày 20/9 âm lịch (tương truyền là ngày Hà Chương mất), tại
đền Nhược Sơn lại diễn ra lễ hội, người dân địa phương thường làm cốm cúng và bánh
giày (đựng trong coóng) dâng lên quan lớn Nhược Sơn. Lễ hội đền Nhược Sơn gồm có
các tiết mục: hội múa xoè, hội đại yến, hội ném còn, hội hát dúm (hát đối)...
‘ Dẫn theo, http://www.vietgle.vn/trithucviet/detail.aspx
Một * ả í>i tícVi lịcli «vr - VẰ*1 VtoÁ Việt h lA m
c 124 )