Page 166 - Di Chỉ Của Nền Văn Minh Xưa

1. đó chính là “luật 10 chém 1” của La Mã bấy giờ. Nếu
lính gác mà ngủ trong lúc gác trại, sẽ bị giái về tòa án
quân sự và sẽ bị đánh bằng đá và gậy gỗ cho đến chết.
Nếu ai đó vi phạm nhẹ thì sẽ bị đánh đòn, hạ chức, hạ
lưcmg, tước quyền công dân, khổ dịch, v.v... Nếu tướng
soái nào thắng lợi mà trong trận đó diệt được từ 5000
quân địch trở lên được thăng chức, tất cả những quyết
định thưởng phạt này đều do Nguyên lão viện La Mã
thực hiện. Khi thắng lợi do Nguyên lão viện tổ chức, lễ
khải hoàn đó là vinh dự cao nhất của người La Mã khi
được tặng vòng nguyệt quế.

6. PULINI VÀ 'TỰNHIÊN sử '

Trong hàng 100 nhà khoa học nổi danh của đế quốc
La Mã thì nhà sử học Pulini (năm 23 - nãm 79 sau công
nguyên) đã viết nên một tác phẩm tiêu biểu khổng lồ
như một Bách khoa toàn thư, đó là tác phẩm “Tự nhiên
sử”.
Pulini sinh ra ở Bắc Ý. thuộc đẳng cấp kỵ binh, sau
khi tốt nghiệp học hành ông vào làm quan ở chính phủ,
cả đời chỉ làm một sĩ đồ chép sử. Dù vậy ông vẫn cố
gắng học hành thêm, thu thập tư liệu rộng rãi. ông quan
sát nhạy bén, có ghi chép, vì vậy những cuốn sách của
ông rất phong phú nội dung, ông đã từng làm kỵ binh
quân thời vưcmg chính Titus, cuối cùng ông nhận chức

167