Page 144 - Di Chỉ Của Nền Văn Minh Xưa
P. 144
lạc. Đối với tôn giáo lúc này đã trở thành "thuốc liệu tinh
thần của công chúng”, nhân cơ hội đạo đức xã hội tha
hóa. xuống cấp, Cơ đốc giáo đã nhảy lên ra quyền uy,
chiếm lấy vị trí lãnh đạo. Cuối cùng thì chính phủ La Mã
phải công nhận là quốc giáo trở thành công cụ tinh thần
cho giai cấp thống trị La Mã. Đến lúc này Cơ đốc giáo
điên cuồng "đốt sách chôn nho sĩ", lật đổ tất cả những gì
xưa kia để lại, đẩy cả La Mã và người dân La Mã vốn có
tính sáng tạo, sự tiến thủ, ý chí làm giàu và cả một thời
kỳ cuối của chế độ đế quốc La Mã vào con đường hủ bại,
tinh thần mê muội kltông hay biết gì hết. Người dân La
Mã lúc này, ngoài việc chỉ biết cầu khấn, hối hận, giơ
cao tượng thần thánh ra thì hầu như không còn một cuộc
sống tinh thần nào khác, họ mất hết khả năng phân biệt
thị phi, thiện ác, đẹp xấu, cả một nền văn minh tinh thần
bị phá sản.
Sau thời kỳ đế quốc, giai cấp thống trị La Mã muốn
củng cố chính quyền bằng quân sự, họ đã tìm mọi cách
mua chuộc lòng quân, thưcmg hậu, chế độ cao để quân
đội dốc lòng bảo vệ chính quyền khỏi sụp đổ. Nhưng
quân đội lúc này cũng đã quá đà họ vứt bỏ hết cả áo
giáp, vũ khí, ý thức đề phòng ngoại xâm, mất hết cả tính
danh dự dân tộc và quốc thế, một khi có ngoại xâm họ
chỉ còn cách là tháo chạy. Vì vậy, những nhà triết học đã
nói:
"Cơn lấc /iicàng lạc đồi hại cuồng điên
Đã xô đổ tòa nhà đếqnấc La Mã".
145
