Page 183 - Đề Hùng Và Tín Ngưỡng Thờ Cúng

PHAM BR KMẺM

Giáp tuất nhưng không rõ năm Giáp tuất nào?).,
*Đến ThưỢng Tăy Thiên
Đền Ihượng Tây Ihiên, thờ Quốc mẫu Tây Ihiên Lăng ITiỊ
Tiêu, vị Vua Hùng thứ 6. Đền được xây dựng trên núi Thạch Bàn,
dãy Tam Đảo thuộc địa phận xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh
Vĩnh Phúc; có độ cao hơn 800m so với mặt nước biển .
Theo Ngọc phả Hùng Vương do Hàn lầm viện, Trực học sỹ
Nguyễn Cố soạn năm 1470 (thời Hống Đức Hậu Lê), bà Láng Thị
Tiêu vốn là tiên thế giáng trần, sinh ở Đông Lộ, là con gái nhà
trưởng giả họ Lăng ở Sơn Đình dưới chân núi Tam Đảo. Bà là
bậc nữ nhi hào kiệt, sắc nước nghiêng thành, song toàn văn võ.
Do tiền duyên trời định, Hùng Chiêu Vương trong lần du ngoạn
vùng Tam Đảo đó gặp gỡ và kết duyên cùng Bà. Rối Vua dưa Bà
về Nghĩa Lĩnh, lập làm Vương phi chính thất. Vương phi sinh ra
Hùng Vĩ Vương sau nối nghiệp Vua. Bà hết lòng giúp sức Vua,
dạy dân trổng dâu, chăn tằm, dệt vải, trổng lúa nước...; nhân dần
đời đời ấm no, nhà nhà hạnh phúc, đất nước thanh bình, ơ n cao
nghĩa cả, đòi sau nhân dân lập dển Thượng trên núi Tam Đảo thờ
bà, với tôn xưng Quốc Mẫu Tây Thiên: “Tam Đảo sơn trụ Quốc
Mẫu”.

Đền Thượng đã được xây dựng từ rất lâu đời, do địa hình và
điểu kiện cụ thể của vùng rừng nói Tam Đảo, khởi thủy đền được
xây dựng chủ yếu bằng vật liệu tranh, tre, nứa, lá... Đầu thế kỷ XX,
được trùng tu xây dựng lại bằng vật liệu gạch, ngói.
Đền được công nhận là di tích lịch sử - văn hoá - danh lam
thắng cảnh của quốc gia năm 1995./.