Page 181 - Đề Hùng Và Tín Ngưỡng Thờ Cúng

PHÍiM Bá KHIÊM m

ĐỀN ™ ể EIUŨE MẪU TÂY TNIÊN
Ề TAM ĐẢQ TỈNN VĨNtí PtíÚE

ígười Việt từ thời chưa có chữ viết và trước thời kì văn hóa
Trung Hoa du nhập vào nước ta, đã có những tư duy về vũ
m Trụ. Đó là những tư duy vê' âm dương, âm dương hòa hợp
hướng tới sự sinh sôi phát triển. ,

Những biểu hiện tư duy ấy tuy chưa hoàn chỉnh, chưa được kí
hiệu hóa, nhưng chúng đã được thể hiện ra bằng ý niệm về số đếm
và ẩn dụ trong rất nhiếu biểu tượng và hình tượng văn hóa.

Trong cẩu trúc thờ tự tại đển Hùng có 3 cung: đển Thượng, đền
Trung và đền Hạ. Mỗi đến lại bài trí ba cỗ long ngai, có bài vị (giữa
gọi là trung vị, bên trái gọi là tả vị, bên phải gọi là hữu vị).

Nơi thờ Quốc Mẫu Tây Thiên cũng dựực tuân theo quy tắc
đó: trung cung là đền Tổng; tả cung là đền Bùa; hữu cung là đến
Thõng, trên núi cao là đền Thượng.
*Đền Tổng: toạ lạc ở thôn Khang Điển (còn gọi làng Chanh)
xã Quan Ngoại, tổng Quan Ngoại, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh
Yên; nay là thôn Quan Ngoại, xã Tam Quan, huyện Tam Đảo, Tỉnh
Vĩnh Phúc.
Đền có biển để là “Tầy Thiên Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu
trung cung”, do 3 xã cũ là Quan Ngoại, Quan Nội và Vạn Phẩm
cùng thờ cúng. Đó là đến thờ chính, được “Nam Việt thần kỳ hội