Page 191 - Dạy Học Vật Lý

Bledơ Paxcan (1623-1662)

VIII.2- Bledơ Paxcan (1623-1662)

Lời dẫn
Trong quyển Vật lí 8 ta gặp từ paxcan lần đầu tiên ở bài 7. ở bài đó,
paxcan là tên của đom vị áp suất trong hệ SI, kí hiệu là Pa. Để tôn vinh nhà khoa

học đa tài người Pháp, Paxcan, người ta lấy tên ông để đặt tên đơn vị đo áp suất.

Bledơ Paxcan, thời niên thiếu
Bledơ Paxcan (Blaise Pascal) sinh ngày 19 tháng 6 năm 1623 tại Clemông,

ngày nay là Clemông-Pherăng, (Clermont-Perrand). Năm lên ba tuổi, mẹ Bledơ là

bà Ảngtoanet Bơgông (Antoinette Begon) qua đời. Khi ấy gánh nặng nuôi nấng và
dạy dỗ ba chị em Bledơ [chị gái Ginbectơ (Gilberte), hơn Bledơ ba tuổi và em gái

Giăcơlin (iacqueline), kém Bledơ hai tuổi] dồn vào đôi vai người cha, ông Êchiên
Paxcan (Étienne Pascal).

Ồng Êchiên Paxcan vốn là một thẩm phán của tòa án địa phương, mà
người ta thường gọi là “ngài quý tộc áo dài”. Năm Bledơ lên tám (nghĩa là sau khi

bà Ăngtoanet mất năm năm) ông Êchiên đưa các con về Paris để các con ông

được giáo dục tốt hơn. Khi đến Paris, ông thuê một cô giúp việc tên là Luidơ
Đenphô (Louise Delíault) và cô được coi như một thành viên thân thiết của gia

đình.
Vào thời kì ấy, ở Pháp người ta có thể (và thực tế là đã xảy ra như thế)

mua và bán một vị trí quan chức nào đó. Vì vậy, năm 1634, ông đã bán cái chức
sắc quan tòa của mình ở Clemông lấy 65665 livơrơ. Năm sau ông mang số tiền đó

đầu tư vào trái phiếu chính phủ hoàng gia. Là người luôn tin và ủng hộ chính phủ,

ông cho rằng đó là cách tốt nhất vừa ủng hộ chính phủ vừa để bảo vệ số tiền của
ông.

191