Page 94 - Danh Nhân Đất Việt
P. 94
truy tặng hàm Thượng thư. Khi ấy, Lê Hữu Trác
mới mười chín tuổi, đang theo học ở kinh thành,
nên ông phải ròi kinh về quê nhà, vừa trông nom
gia đình, vừa chăm chỉ đèn sách, cũng giốhg như
hầu hết các sĩ tử thòi bây giờ, lấy khoa cử làm
bước đường quan lộ, mong rạng danh cho dòng
tộc mình.
BÕI cảnh lịch sử mà Lê Hữu Trác sinh ra và
lớn lên rất rôl ren và có nhiều biến động, đất nước
bị chia cắt, dân tình đói khổ, lam lũ, nên các
phong trào khởi nghĩa của nông dân nổi dậy khắp
nơi. Lê Hữu Trác ngoài việc dùi mài kinh sử, còn
học thêm cả binh thư và võ nghệ. Trong bài tựa
cuôn Y Tông tâm lĩnh, ông đã nói rằng;
- "...Nghiên cứu trong vài năm cũng biết được
đại khái, mới đeo gươm tòng quân đ ể thí nghiệm
sức học của m inh."
Sau đó ông sung vào quân đội của chúa
Trịnh, lập được ít nhiều công trạng. Song, cũng
chính thòi gian ây, ông nhận ra rằng, chiến tranh
chỉ m ang lại đau thương m ất mát, mà người lãnh
chịu hậu quả lại chính là dân nghèo. Tâm trạng
của ông lúc này rất chán nản, chỉ muôn xin ra
khỏi quân đội, nên đã nhiều iần từ chối sự đề bạt.
tUiÂn l/tệ t 95