Page 9 - Danh Nhân Đất Việt
P. 9
Đến nay, người ta vẫn còn truyền tụng lại
những câu chuyện thứ vị, ca ngợi tài năng uyên
bác của ông trong dịp đi sứ Tàu.
Một vị quan triều Thanh, cũng có tiếng là
uyên thâm , nghe tiếng Lê Quý Đôn có trí nhố kỳ
lạ, mới bày cách để thử tài ông. ông này dẫn Lê
Quý Đôn đến chùa xem văn bia, cạnh ngôi chùa
có con sông, thủy triều lên rất mạnh. Chò đến khi
thủy triều dâng tói chân bia, vị này mới dẫn ông
tối xem. Sau đó, trên đường về, ông ta hỏi:
- Tiên sinh thấy nội dung bài văn bia th ế nào?
Lê Quý Đôn thản nhiên đọc lại vanh vách,
không sai một chữ.
Vị quan nọ ngạc nhiên đến sửng sô"t, không
thốt lên lòi. Nguyên do là chữ Hán cổ viết từ trên
xuốhg dưới, từ phải qua trái, nước lại ngập từ
dưới lên. Vị quan nọ chắc mẩm Lê Quý Đôn có tài
thánh cũng không đọc nổi. Thế mà, ông nhớ
không sót một chữ. Thì ra, Lê Quý Đôn đọc từ
dưới lên trên, theo mực nước dâng. Biết được điều
đó, vị học giả người Tàu kinh ngạc thốt lên: "ông
là bậc kỳ tài xưa nay hiếm".
10 nhÂỉt ^ Ấ t