Page 175 - Danh Nhân Đất Việt

có tinh thần yêu nước. Ngay từ hồi còn nhỏ xíu,
ông vẫn cùng các bạn lấy ống tre làm súng, hạt

vải làm đạn, chơi trò "Bình Tây" (Dẹp giặc Tây).
Mười bảy tuổi, nghe tin ở Bắc Kỳ phong trào cần

Vương "nổi dậy như ong", nửa đêm ông ngồi viết
hịch "Bình Tây thu Bắc" (Dẹp giặc Tây thu lại đất
Bắc), lời lẽ rất thôKg thiết, kêu gọi mọi người vì

non sông đứng lên. Sau đó ông mang bài hịch dán
lên cây to bên đường cái. Năm mười chín tuổi,

nghe tin vua Hàm Nghi phát hịch c ần vương, ông
cùng với bạn thân là Trần Văn Lương thành lập
Sĩ tử Cần vương đội, bị giặc Pháp khủng bô", nghĩa

quân tan rã.
Tuy sớm có tinh thần cứu nước, nhưng vì nhà

nghèo, mẹ m ất sốm, cha già không người chăm
sóc, nên mãi đến năm 1900, sau khi đậu Giải
nguyên và cha cũng mất, ông mới hoàn toàn hiến

thân cho sự nghiệp cứu nưốc.
Con đường cứu nước của Phan Bội Châu đi qua

nhiều khuynh hướng chính trị. Ban đầu chịu ảnh
hưởng của phong trào cần vương, chuyển sang chủ
trương quân chủ lập hiến, rồi cách mạng dân chủ

tư sản, cuổì cùng lại ít nhiều chịu ảnh hưởng tư
tưởng cách mạng dân chủ mới. Sự diễn biến này ít

176 t iÍỊ^ n l/ ỉệ t