Page 171 - Danh Nhân Đất Việt

con. Đó là những câu ca dao miêu tả cảnh sông
thanh bình nơi thôn dã, và hình ảnh của những cô

gái nhí nhảnh, vui tươi, luôn miệng gọi người vêu
là "chú bé kháu khỉnh". Nhưng cạnh đó cũng là
nỗi lòng của những phụ nữ khổ đau: Người đã

luống tuổi mà chưa thành gia thất, người thì bị
tình phụ, người thì mòn mỏi chờ chồng đi chinh
chiến nơi xa. Có bài lại tỏ ý khinh miệt, căm thù
bọn quan lại "không cấy, không gặt mà lúa ba

trăm bồ... Không săn, không bắn mà sân treo đầy
thú rừng".

Tất cả những ý tình ấy đã dần dần ngấm sâu
vào trí nhớ còn non nớt của ông. Cha mẹ của ông

ban đầu cũng rất ngạc nhiên khi thấy ông bi bô
đọc lại, lúc ấy ông tầm bôn, năm tuổi.

Khi ông được sáu tuổi, thì bắt đầu học chữ
Hán. Tam tự kinh ông chỉ học trong vài ngày là

xong. Học sách Luận ngữ xong, ông còn phóng tác
ra Phan tiên sinh luận ngữ (Luận ngữ của tiên

sinh họ Phan), trong đó có đặt lồi chê giễu bạn,
cha ông biết chuyện đánh đòn ông vì tội nghịch
ngỢm này.

Năm ông tám tuổi, bắt đầu biết làm ván bài

và đậu đầu một sô" kỳ thi sát hạch của phủ, của

172 *ì/ỉÂJv l / ỉ ệ t