Page 135 - Cổ Nhi Tân Tiểu Truyện Danh Nhân Tôn Thất Thuyết
P. 135
£o nhi Càn
Năm 1913, Thái Nguyên có viên công sứ mới
đổi lên, là Darles, đứng đẩu tứ hung, chủ trương một
chính sách khắc nghiệt đến tàn bạo, hay đánh đập
lính tráng và tù phạm.
Đội Cấn thường phàn nàn với đội Giá là bạn
chí thân:
— Cai trị độc ác như thế này, trách gì người ta
không làm cách mạng!
Nổi lòng trắc ẩn, ông hay lân la sang nhà lao,
hỏi chuyện những chính trị phạm, và đôi khi tiện dịp,
giúp đỡ họ thuốc men quà bánh.
Nơi đây, thỉnh thoảng, ông gặp một cô gái quê
trạc 20 tuổi, vẻ người xinh xắn, nói năng hoạt bát,
thường vài tháng lại tới nhà lao để thăm hai người anh.
Đội Cấn thấy người duyên dáng, lại gần làm
quen, hỏi han sự tình, mới hay cô là em Cả Thấu
và Hai Vị, hai chiến sĩ bị kết án khổ sai, cấm tù ở
Thái Nguyên.
Vốn đã sẵn cảm tình với những chiến sĩ cách
mạng, Đội Cẩn lấy làm thích thú nghe cô gái quê
kể chuyện vể gia thế: cô là con ông thủ khoa Phùng
Văn Nhuận, quán làng Vân Cốc, tỉnh Sơn Tây, từng
lãnh đạo phong trào văn thân trong tỉnh. Sau Hòa
ước 1884, triểu đình nhận quyền bảo hộ của Pháp,
135
— ^ -