Page 134 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 134
. Các đại công thần trong lịch sứ Việt Nam 135
dần lan sang các huyện Tống Sơn, Nga Sơn, Vĩnh Lộc... rồi
khắp xứ Thanh. Đồn rằng: An Thành Hầu Nguyễn Kim đã tìm
được con cháu nhà Lê lập lên ngôi báu, vua Lê và triều đình
hiện ở Sầm Châu thuộc nuức Ai Lao.
Vua Lê Trang Tông, vị vua trẻ tuổi tròn mười tám, hiểu
người đặt vua trên ngôi cao là Thái sư Nguyễn Kim nên đối với
Thái sư, vua cung kính gọi Thượng phụ, xem ông như cha.
Quản lĩnh Trịnh Duy Liêu nay thành Quốc sư, trách nhiệm dậy
vua học lễ nghi kinh sừ. Vua thông minh hiếu học nên chỉ vài
tháng sau, vua tỏ ra khôn ngoan ứng xử, nói năng từ tốn
đường hoàng. Vua đã quen xưng là trầm, quen nghe quần
thần gọi bằng bệ hạ. Thái sư mừng, cho rằng nghiệp Lê chẳng
tận, ngày trung hưng cơ nghiệp chắc không lâu.
Sầm Châu ngày càng đông vui. Dân xứ Thanh Nghệ đồn
nhau đổ về lập nghiệp trên quê hương mới.
Một hôm, Thái sư và Quốc sư ngồi uống rượu, Thái sư
giọng trầm buồn:
- Chỉ mấy năm ta tạo được cảnh này, dân sống thái hòa,
quân đông tướng giỏi nhưng ý ông vẫn khuyên chưa nên động
binh. Do vậy lòng này vui chưa trọn. Tuổi đòi ngày một cao,
ông với tôi ai cũng ngót bảy mươi, biết ngày nào công thành
danh toại, khỏi thẹn chí trai đội trời đạp đất?
Quốc sư lặng yên giây lâu, chậm rãi:
- Ông nôn nóng lẽ nào tôi điềm nhiên. Thuật dụng binh
quý nhất phải có thiên thời địa lợi nhân hòa. Cứ xem như ta có
thiên thời, nhưng còn địa lợi? Ta động bỉnh phải giao tranh
trên đất địch. Quân ta chưa đến một vạn, không lẽ kéo hết đi
tử chiến để hậu cứ trống không. Trong khi địch quân dễ dàng
điều vài vạn quân bao vây tiêu diệt quân ta. Hơn nữa, em vua
Mạc là Hoằng Vương Mạc Chính Trung thường đích thân tuần