Page 151 - Bí Mật Toán Học

Chuyển đổi như thế nào giữa

hệ số thập phân và hệ số nhị phân?

Trong cuộc sống thường ngày, chúng ta sử dụng là hệ số thập phân,
mà trong máy tính điện tử lại sử dụng hệ số nhị phân. Vậy thì, giữa hệ số
thập phân và hệ số nhị phân sẽ được chuyển đổi như thế nào?
(1) Từ sô thập phân chuyển thành hệ số nhị phân
Phưong pháp chuyển từ hệ số thập phân thàrửi hệ số nhị phân vô
cùng đon giản, chỉ cần bạn học qua phép chia là sẽ làm được. Phưong
pháp này gọi là "liên tục chia 2 tìm số dư". Tức là ta lấy số của hệ số thập
phcân liên tục chia cho 2, tìm được số dư, cho đến khi nào số thưong bằng
0. Sau đó lấy số dư của mỗi lần chia viết theo thứ tự ngược lại, sẽ được số
trong hệ số nhị phân.
Ví dụ, quá trình chuyển số 11 trong hệ số thập phân sang thànli số
hệ sô nhị phân là:
11 : 2 = 5 dư 1
5:2 = 2 d ư l
2:2 = 1 d ư 0
1:2 = 0 dư 1
Như vậy, số 11 trong hệ số thập phàn đưọc chuyển thành só 1011
trong hệ số nhị phân. Nhớ rằng, nhất định phải liệt kê số dư từ sau ra
trước! để viết thuận tiện, chúng ta nhớ (ll)io=(1011)2, số của góc dưói
bên phải dấu ngoặc biểu thị hệ số của số trong dấu ngoặc. Như vậy có
thể biểu thị rất rõ ràng số 11 hệ số thập phân bằng vói 1011 của hệ số
nhị phân.
Mòi bạn tínli toán một chút (302)io=(?)2. Đáp án là 100101110
(2) Từ hệ số nhị phân chuyển sang hệ sô thập phân.
Khi chuyển số từ hệ số nhị phân thành hệ số thập phân, chúng ta
nên phân tích trước "quyền" của mỗi đon vị trong hệ số nhị phân.
"Quyền" là gì! lây ví dụ số thập phân 2478, 2478= 2 X 10’ +4 X 10^ +7 X 10'

151 -