Page 30 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 30
Khi đặt vấn đề như vậy, con đường đi của văn
hóa học là rất rõ ráng. Giới thiệu những biện pháp
vượt gộp, và tìm những biện pháp góp phần vào sự
vượt gộp, dù là trong kinh tê, chính trị, quân sự
hay văn học nghệ thuật, tư tưởng. Nó sử dụng những
khái niệm riêng, theo một mục đích riêng và có
phương pháp riêng.
Con đường vượt gộp không dễ dàng. Trong giai
đoạn đầu, khi tiếp xúc với một giá trị của văn hóa
mới từ nước ngoải, thế nào cũng phải trải qua một
giai đoạn bắt chước máy móc. Có một sự đứt đoạn
bắt buộc so với quá khứ. Sau đó là ^ a i đoạn kết
hợp một yếu tố nước ngoài với một yeu tố bản địa,
nhưng kêt quả của sự kêt hợp làm người ta cảm
thấy có gì lai căng. Cuối cùng, là sự vượt gộp đem
đên một thành tựu được mọi người châp nhận, phù
hợp với tâm thức dân tộc, nhưng lại không phải cái
ngàn xưa. Rồi trên cơ sở một sự vươt gộp thành
công, sẽ có vô sô sự đổi mới, phát triên.
Trong chính trị, quân sự, văn học nghệ thuật,
khoa học kĩ thuật đêu có quá trình này. Nhưng
vượt gộp không phải chỉ xảy ra một lần, mà lần
náy lượt khác. Trong quá trình mò mâm này, có
khi một sự vượt gộp thành công ở một nơi nào đó
không được châp thuận, nhưng thực tiên lớn hơn
lý thuyết, trước sau nó sẽ được chấp nhận và được
phổ biến. Kinh nghiệm khoán ruộng ở Vĩnh Phú là
môt thí dụ. Đe giúp Đảng đỡ vất vả trong việc này,
cân đên một ngành khoa học mới là xã hội học với
nhứng con người có nhiệt tình cách mang và ý thức
tổ chức nhưng có tinh thần thực sự cầu thị, không
giáo điều.
32