Page 120 - AllbertEstens
P. 120

Thành phần thứ ba (vể hàm lượng vật chất và năng lượng



                                                                      của vũ trụ) được mô tả bằng một phương trình mà nhờ nó cùng



                                                                      vói phương trình trên ta có thể tìm ra các lòi giải cho R, p và p.



                                                                      Đó là phương trình trạng thái xác định mốỉ quan hệ giữa p và p,



                                                                      dạng  đơn  giản  của  nó  được  chọn  như  sau:  p  =  wpc2,  w là  một



                                                                      hằng số.




                                                                                     Phương  trình  Friedmann  -  Lemaĩtre  còn  được  viết  dưới



                                                                      dạng không thứ nguyên như sau (chia các sô" hạng cho H2):







                                                                                                                              1 — Q — Qm + Qk +








                                                                      trong đó Qm  = 8ìĩGp/3H2 chỉ phần đóng góp của vật chất thông



                                                                      thường, fìk = -kc2/R2H2 là phần do sự cong của không gian, QA =



                                                                      Ac2/3H2  là  phần  do  hằng  sô" VÜ  trụ  học,  có  liên  quan với  năng



                                                                      lượng tối như sẽ nói ỏ dưới.




                                                                                     Trong trường hợp  không có  số hạng vũ trụ học,  người ta



                                                                      thường viết n m = p/pc với pc = 3H2/8teG. Dưối dạng này, Qm được



                                                                       sử dụng thay cho k để chỉ tính chất đóng, phang hay mở của vũ


                                                                      trụ  tùy theo giá trị của mật độ vật chất-năng lượng của vũ trụ p



                                                                       so sánh với pc (pc do đó được gọi là mật độ tới hạn):





                                                                                      k = +1                   Qm > 1, tức là p > Pc,  ta có vũ trụ đóng;




                                                                                      k = 0 -» Qm = 1, p = pc: vũ trụ phẳng;





                                                                                      k = -1 -» n m < 1, p < pc: vũ trụ mở.




                                                                                      Dưới đây là một sô" mô hình vũ trụ đã được nghiên cứu từ



                                                                       Einstein (1917) cho đến Lemaìtre (1931) [1]:




                                                                                      -  Einstein,  1917: A * o ,  p = o ,  k = +1: R = hằng sô' (vũ trụ



                                                                       có  vật  chất  nhưng  không  chuyển  động  -  vũ  trụ  tĩnh  như



                                                                       Einstein muốn lúc đầu).





                                                                                      -  de  Sitter,  1917:  A * o,  p = o,  p = 0: R = 3/Al/2 = hằng sô"









                                                                       118
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125