Page 67 - ABC Về Hiếp Pháp

diện, mặt khác đảm bảo tính chuyên môn, tập trung
trong việc soạn thảo, thông qua hiến pháp. Tuy vậy,
ở nhiều nước, quy trình này khá khép kín, chỉ là công
việc của các cơ quan nhà nước. Do vậy, các cơ quan nhà
nước có thể không thực thi và đảm bảo quyền và lợi ích
của nhân dân.

Để giám sát các quy trình soạn thảo hiến pháp được
thực hiện bởi các cơ quan nhà nước, đảm bảo cho quy trình
làm hiến pháp ngày càng dân chủ, hiến pháp nhiều nước
quy định nhiều hình thức nâng cao sự tham gia của
nhân dân trong quá trình soạn thảo hiến pháp, trong
đó rất coi trọng việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo
hiến pháp.

Hơn nữa, việc tham vấn nhân dân cho phép các cơ
quan nhà nước có thẩm quyền (ủy ban hiến pháp) có thể
thấy được các vấn đề của người dân, tìm hiểu và tiếp nhận
các thông tin, ý kiến hình thành từ cơ sở, cộng đồng xã hội
và người dân. Mặt khác, những hoạt động này cũng
giúp tạo ra sự hiểu biết và chấp nhận của người dân về
hiến pháp – một tiêu chí đánh giá quan trọng của một
hiến pháp thành công. Sự tham gia này có giá trị lâu
dài sau khi hiến pháp ra đời, bởi vì sự thực thi hiến
pháp chỉ có giá trị khi người dân hiểu biết, chấp nhận
và sử dụng nó.

Tiếp nữa, thực tế một số nước đã chỉ ra rằng các ủy
ban sửa đổi hiến pháp không thể giải quyết được nhiều vấn
đề (do không đồng thuận/vấn đề khách quan phức tạp…).
Trong trường hợp này, cần phải tổ chức tham vấn
nhân dân. Ví dụ như ở Uganda, khi có nhiều vấn đề

| 65