Page 57 - ABC Về Hiếp Pháp
P. 57
Trong phạm vi quyền lập hiến, người ta cũng chia
ra thành “quyền lập hiến nguyên thủy” và “quyền lập hiến
phái sinh”. Quyền lập hiến nguyên thủy là quyền xây
dựng bản hiến pháp đầu tiên hoặc làm một hiến pháp
mới. Quyền lập hiến phái sinh chỉ là quyền sửa đổi bản
hiến pháp hiện hành.
Quyền lập pháp là quyền làm luật, sửa đổi luật.
Cũng như các quyền khác, quyền lập pháp được ghi
nhận trong hiến pháp, do đó phải được tổ chức và thực
hiện phù hợp với các quy định của hiến pháp. Để đảm
bảo quyền lập hiến phải phù hợp với hiến pháp, các
quốc gia thường trao quyền kiểm tra tính hợp hiến các
đạo luật cho cơ quan tài phán hiến pháp (Tòa án Hiến
pháp/Hội đồng Hiến pháp hoặc các tòa án tư pháp).
Thiếu một thiết chế tài phán hiến pháp thì khó có thể
bảo đảm tính hợp hiến của quyền lập pháp, tuy nhiên
Việt Nam hiện vẫn chưa có một cơ quan tài phán hiến
pháp như vậy.
Mặc dù có những điểm khác nhau cơ bản, quyền
lập hiến và quyền lập pháp cũng có một số điểm tương
đồng. Các quyền này đều đặt ra các quy tắc cơ bản
trong việc tổ chức xã hội, có giá trị áp dụng bắt buộc
chung đối với toàn xã hội. Do vậy, các quyền này phải
được trao cho những cơ quan đại biểu cao nhất của
nhân dân (Quốc hội lập hiến, Quốc hội lập pháp). Ở
Việt Nam, Quốc hội đồng thời có quyền lập hiến và
lập pháp, tuy nhiên quy trình lập hiến và lập pháp rất
khác nhau.
| 55