Page 100 - ABC Về Hiếp Pháp
P. 100
Hoa Kỳ không đề cập đến các đảng phái chính trị, tuy
vậy nhiều nhà lập hiến vẫn nhận thức rõ về tầm quan
22
trọng của các đảng phái .
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, hiến pháp nhiều
nước đã có điều khoản riêng đề cập đến về các đảng
chính trị, ví dụ như Điều 21 Luật Cơ bản Đức , Điều 4
23
Hiến pháp Pháp, Điều 49 Hiến pháp Italia 1947, Điều
10 và Điều 51 Hiến pháp Bồ Đào Nha 1976, Điều 6
Hiến pháp Tây Ban Nha 1978, Điều 29 Hiến pháp Hy
Lạp 1975. Hiến pháp của các nước có đề cập đến đảng
phái đều thừa nhận nguyên tắc tự do thành lập và sự
bình đẳng của các đảng phái. Ở nhiều quốc gia khác,
quyền thành lập các đảng phái là một thành tố của
quyền tự do lập hội (bao gồm tự do thành lập các tổ
22 Madison đã từng đề cập đến mối hiểm nguy của lập pháp
nếu bị thống trị bởi các đảng phái, mà những đảng này
chỉ quan tâm đến lợi ích của đảng mình mà bỏ qua lợi ích
chung của xã hội. Chính vì vậy Madison đã ủng hộ cơ chế
phân quyền và thiết lập chế độ liên bang để hạn chế những
hiểm nguy này. Chỉ có cơ chế phân quyền, quyền lực của
hành pháp mới có thể đối trọng lại với lập pháp và cũng chỉ
thông qua việc tổ chức một nhà nước liên bang thì quyền
lực giữa trung ương và địa phương mới có thể được chia sẻ
(The Federalist Papers, Số 10).
23 Ở CHLB Đức, Điều 21 Luật Cơ bản Đức qui định: “Các đảng
phái cùng góp phần hoạ định ính sá ính trị của nhân
dân… Tòa án Hiến pháp liên bang có thẩm quyền phán quyết về sự
vi hiến của Đảng. Các qui định khác có liên quan do Luật của liên
bang qui định”. Cụ thể hóa điều này, Điều 2 Luật về các đảng
phái ính trị ở Đức làm rõ hơn địa vị pháp lý của các đảng:
“Các đảng là các tổ ức của nhân dân, tồn tại trong một thời gian
dài, hoạt động ở liên bang hoặc tiểu bang, là các tổ ức cùng tham
gia hoạ định ính sá và theo đuổi mục đí là đại diện o
nhân dân ở Hạ viện liên bang Đức hoặc Hạ viện của tiểu bang …”
98 |