Page 105 - ABC Về Hiếp Pháp

riêng quy định về chế độ kinh tế, văn hóa và xã hội.
Điều này phần nào xuất phát từ quan điểm chủ nghĩa
Mác về mối quan hệ biện chứng giữa chính trị với các
yếu tố khác, đặc biệt là kinh tế (kinh tế quyết định
chính trị, chính trị cũng tác động ngược trở lại kinh
tế). Chế độ kinh tế được quy định trong hiến pháp
các nước XHCN thường bao gồm chính sách kinh tế,
các hình thức sở hữu, các thành phần kinh tế, quản lý
kinh tế, chính sách lao động, sản xuất và phân phối,
đường lối kinh tế đối ngoại.

Lĩnh vực kinh tế thường không được quy định
trong các hiến pháp cổ điển và hiến pháp của các
nước phát triển. Hiến pháp khi mới xuất hiện chủ yếu
nhằm để bảo vệ tự do của con người thoát khỏi sự
chuyên chế của nhà nước phong kiến. Theo chủ nghĩa
tư bản tự do, nhà nước không can thiệp vào kinh tế.
Nếu có thì chỉ là việc hiến pháp xác định sở hữu là
quyền tự nhiên bất khả xâm phạm của con người.
Mọi hoạt động kinh tế do thị trường điều tiết (bàn
tay vô hình). Đối với các quốc gia đang phát triển
hoặc có nền kinh tế chuyển đổi, vai trò của nhà nước
có ý nghĩa quyết định cho sự tăng trưởng và phát
triển kinh tế, nên hiến pháp các nước này thường có
những quy định về chế độ kinh tế của quốc gia nhưng
cũng chỉ bằng một số điều khoản (Ví dụ, Hiến pháp
Philippin, Hàn Quốc...).

Chế độ kinh tế trong Hiến pháp Việt Nam 1992,
quy định tại Chương II, được xác định là hướng đến
phát triển nền kinh tế nhiều thành phần theo định
hướng XHCN (Điều 15). Đây là một bước tiến nếu so

| 103