Page 88 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 88

Trong  chiến  công  giải  phóng  đất  nước,  giải  phóng  kinh  thành
            Thăng  Long,  có  công  lao  to  lớn  của  bà  Trần  Thị  Dung.  Ghi  nhận
            công lao của  bà đôì  VỚI triều Trần và  sự nghiệp kháng chiến chông
            ngoại  xâm,  sử gia  Ngô  Sĩ Liên đã viết:  “Đến  khi  người  Nguyên  tắt
            đường vào cướp,  kinh  thành  thất  thủ,  Linh Từ ở  Hoàng Giang giữ
            gìn  hoàng  thái  tử,  cung  phi,  công  chúa  và  vợ  con  các  tướng  soái
            thoát khỏi giặc cướp;  lại khám  xét thuyền các nhà chứa  giâu  quân
            khí,  đều đưa dùng vào việc quân.  Công của bà giúp nhà Trần trong
            việc  nội  trị  thì  nhiều...  Thế  mối  biết  trời  sinh  Linh  Từ  là  để  mở
            nghiệp nhà Trần”1.
               Lê Tần (Lê Phụ Trần)
               Lê Tần là viên dũng tưống tài ba mưu lược, có tư duy phân tích
            thực tiễn nhạy bén của nhà Trần. Ông là người Ái  Châu (nay thuộc
            Thanh  Hóa)  và  là  con  của  Lê  Kính  -  người  đã  giúp  Trần  Thủ  Độ
            đánh  dẹp  thế  lực  Nguyễn  Nộn,  đem  lại  ngôi  báu  cho  nhà  Trần.
            Tiếp  nôi  truyền  thống  dòng  họ  và  gia  đình,  Lê  Tần  sớm  bộc  lộ  là
            người  tài  đức,  được  nhà Trần trọng dụng.  Đầu  năm  1250, ông được
            vua  Trần  Thái  Tông  phong  chức  Ngự  sử  trung  tướng,  trông  coi
            công việc ở Viện Tam ty,  là một đấng lương thần thanh liêm, chính
            trực, được triều đình  rất  mực tin yêu.  Khi  đất nước có chiến tranh,
            ông  được  vua  Trần  Thái  Tông  chọn  làm  tướng  dưới  trướng,  tiên
            phong xung trận.
               Tên  tuổi  và  tài  năng  của  ông  trước  hết  gắn  với  trận  Bình  Lệ
            Nguyên  và  với chiến  thắng  trọn vẹn cuộc  kháng chiến chống quân
            Mông -  Nguyên  lần  thứ nhất (1258).  Bình  Lệ  Nguyên  (thuộc  Vĩnh
            Phúc  ngày  nay)  là  vùng  đất  rộng  nhưng  lại  có  sông  Cà  Lồ  chắn
            ngang,  có thể chặn đường tiến quân của quân giặc.  Sau  khi nghiên
            cứu  thế trận,  bô' trí lại lực  lượng,  vua tôi  nhà  Trần  lập  một  phòng
            tuyến  bên  này  sông  với  một  lực  lượng  khá  mạnh  gồm  cả  bộ  binh,



               1.  Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sủ ký toàn thư, Sđd,  t.II,
            tr. 31.

            90
   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93