Page 106 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 106
nguyện vọng của cả dân tộc. Nhà sử học Ngô Sĩ Liên đã nhận xét,
các vua Trần làm như thế “để xét lòng thành ủng hộ của dân
chúng, để dân chúng nghe theo lòi dụ hỏi mà cảm kích hăng hái
lên...”1. Hội nghị Diên Hồng đã đưa đất nước vào trạng thái toàn
dân sẵn sàng kháng chiến, thổi bùng lên tinh thần “Sát Thát".
Quân Mông - Nguyên muốn tốc chiến tốc thắng, nhưng triều
Trần đã chọn phương thức đánh giặc thích hợp: tránh lúc kẻ địch
còn sung sức; đồng thời càng đánh càng mạnh, lại có nhiều kinh
nghiệm hơn. Trong cuộc chiến, vua Trần Nhàn Tông cùng quần thần
tướng sĩ ra trận, không quản ngại hy sinh gian khổ. Sau này, danh
nhân Ngô Thì Sĩ đã nhận xét: Bản thân vua Trần ra trận thì mưu
cơ được quyết định ngay, thưởng phạt kịp thời. Các tướng quăn theo
mệnh lệnh, ba quân vui vẻ hy sinh. Ngày 17 tháng 2 năm 1285,
quân Mông - Nguyên tiến đến bò bắc sông Hồng. Thuyên chiến của
ta đã được bô' trí dọc sông. Vua Trần trực tiếp chỉ huy chặn giặc ở
đây. Dựa vào số đông, giặc Nguyên vẫn vào được Thăng Long. Vua
cùng tnều đình lại tiến hành một cuộc rút quân, vào đứng chân trên
đâ't Hoan - Diên. Ngày 3 tháng 5 năm 1285, vua cho cơ động lạc lượng
dự bị ra đánh quân Nguyên ỏ Trường Yên (Ninh Bình), chém đưdc
đầu giặc vô số. Ngày 23 tháng 6, vua lại cho cơ động thuyền chiến
tiến đánh Đại Mang bộ (bến Đại Mang), tưống Nguyên là Trương
Hiển phải đầu hàng. Ngay hôm đó, vua lại tiến đánh Tây Kết.
Trong trận này, chủ soái giặc Toa Đô bị chém đẩu, còn 0 Mã Nhi và
Lưu Khuê đi thuyển nhẹ trốn thoát ra biển. Thế là sau hai tháng
phản công, từ Hoan - Diễn, triều Trần đứng đầu là vua Trần Nhân
Tông đã tiến ra giải phóng hoàn toàn kinh thành Thăng Long.
Trong cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông - Nguyên lần
thứ ba, tuy Trần Nhân Tông không đích thân chỉ huy quân sĩ đánh
giặc, bải theo lòi tâu của Quốc công Tiết chế Trần Quốc Tuấn thì
1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
tr. 50.
108
