Page 101 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

liếm yếu, bởi nó quyết định khả năng tiếp tục chiến đấu của quân
hù. Chính với nhận thức sâu sắc đó mà Trần Khánh Dư đã chọn
nục tiêu đoàn thuyền lương của giặc để tiêu diệt vói một quyết
âm rất cao. Ngay vua Trần và Thượng hoàng cũng đánh giá rất
ao ý nghĩa của trận Vân Đồn và tuyên dương Khánh Dư có phần
ông lao trong đó.
Sau ngày toàn thắng quân Mông - Nguyên xâm lược, giải
ihóng đất nước, giải phóng Thăng Long, Trần Khánh Dư lại được
riều đình trọng dụng. Với kiến thức uyên thâm về binh pháp và
;inh qua thực tiễn chỉ huy tài giỏi trận mạc, ông vinh dự được viết
ời tựa bộ Vạn Kiếp tông bí truyền thư của Trần Hưng Đạo, trong
ló ông có một nhận định nổi tiếng: “Người giỏi cầm quân thì không
ần bày trận, người giỏi bày trận thì không cần phải đánh, người
;iỏi đánh thì không thua, người khéo thua thì không chết”1. Trần
Chánh Dư thực sự là vị tưóng tài giỏi, lập nhiều chiến công trong
ự nghiệp bảo vệ đất nước, bảo vệ Thăng Long thòi Trần. Khi mất,
>ng được triều đình truy phong Đại Vương, được lịch sử ghi nhận
'à nhân dân tôn kính.
Hà Bổng
Hà Bổng là chủ trại Quy Hóa2, thủ lĩnh đồng bào dân tộc thiểu
ố miền núi tại đây, có công lón trong cuộc kháng chiến chống
[Uân Mông - Nguyên lần thứ nhâ't.
Cuối năm 1257, khi 3 vạn quân địch do Ngột Lương Hợp Thai
hỉ huy theo lưu vực sông Hồng tiến vào biên giới Đại Việt thì viên
hủ trại Quy Hóa họ Hà này đã sai người phi ngựa về báo cho triều
tình để sẵn sàng đối phó. Đồng thòi, ông đã tổ chức và chỉ huy dân
linh cùng đồng bào các dân tộc vùng rừng núi phía Bắc chủ động
lô' trí lực lượng để phôi hợp chiến đấu với quân của triều đình.

1. Viện Khoa học xã hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.II,
r. 84.
2. Vùng núi án ngữ phía tây bắc Thảng Long (thuộc Phú Thọ ngày nay).

103