Page 4 - Việt Sử Kỷ Yếu

Nguyễn, lại không nói được duyên cớ chính người Pháp sang đô hộ
nước ta. Chúng đâu có sang đánh chiếm đất nước ta vì vua ta cấm
đạo Gia Tô. Sử gia ngày nay có người không tiếc lời mạt sát các
vua triều Nguyễn, tuy không oan, nhưng nặng nề quá.
Biên soạn tập sách này, tôi cô" gắng khách quan khi chép sự
việc, tránh những đều không đủ tin, vô lý, lệch lạc cùng khiếm
khuyết. Rất tiếc không ghi chép lại được nhiều về sinh hoạt đại
chúng qua các thời đại, do không tìm được nhiều tài liệu đáng tin,
lại không dám viết theo sự suy luận, tưởng rằng suy luận chưa
chắc hẳn đã đúng sự thực.
Lại có những lòi luận về một sô" nhân vật lịch sử, phần lớn
nhận định theo ý của các bậc tiền bối, tuy cũng có trình bày theo ý
riêng trong mấy trường hỢp, như nói: Nếu người họ Trần không
giành ngôi nhà Lý thì cũng có anh hùng hay gian hùng nào khác
tranh quyền cướp nước; không cho vụ ám sát Ô Mã Nhi trên
đường đưa y về nước là “phi nhân bất nghĩa”; việc gả Huyền Trân
cho vua Chăm chỉ là một hành vi chính trị; cho việc vua Quang
Trung mưu đánh chiếm Lưỡng Quảng của Trung Quô"c là điên
rồ... Có thể có nhiều người không đồng ỹ tưởng, nghĩ khác thì mỗi
người một ý. Đâu có phải chỉ ý riêng của mình mới là chân lý.
Rất mong tập sách nhỏ này giúp ích được phần nào bạn đọc
thông tỏ lịch sử nước nhà về các thời đại xưa.

TRẦN XUÂN SINH
Cẩn tư