Page 316 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 316
Các năm 1583, 1584, 1585 mới tiến quân ra bắc nhưng chỉ mới là
đê thăm dò. về sau mới đánh lớn khi thế nhà Mạc suy kém.
Năm 1583, Trịnh Tùng xuất quân ra Sơn Nam, đánh vào các
huyện Yên Mô, Yên Khang (nay là Yên Khánh) thu thóc lúa, rồi
về. Tháng giêng âl năm 1584, đánh vào phủ Trường Yên và các xứ
Thiên Quan (nay là Nho Quan), Hưng Hoá. Tháng giêng âl năm
1585, lại ra Thiên Quan đánh vào các hạt Mỹ Lương, Thạch Thất
và An Sơn, lần này Chiêu quận công bị quân Mạc bắt với một con
voi. Nhưng cuôi năm này, quân Trịnh lại ra Sơn Nam, đánh vào
các huyện Gia Viễn và Phụng Hoá.
Họ Mạc lo phòng thủ, sai quân dân đắp thêm ba bức luỹ, đào
thêm ba lần hào bên ngoài thành Đại La, trồng chông gai dài vài
chục dặm bao chung quanh, rất kiên cô.
Năm 1587, Trịnh Tùng thấy thê quân đã đủ mạnh, ra mở
những chiến trận quy mô rộng lớn. Tháng 10 âl, xuất quân ra
đánh phá các phủ Trường Yên và Thiên Quan. Quân đến hạt Mỹ
Lương thì Mạc Ngọc Liễn dẫn binh từ Ninh Sơn đánh vào cánh
quân'bên tả, Nguyễn Quyện dẫn binh từ Chương Đức đánh vào
cánh quân bên hữu. Trịnh Tùng dự phòng trước, sai Hà Thọ Lộc
và Ngô Cảnh Hựu bảo vệ đạo quân lương, Hoàng Đình Ái dẫn
quân về Thanh Hoa. Nguyễn Hữu Liêu xuất quân cầm cự với Mạc
Ngọc Liễn, tự mình đốíc đại quân giao chiến với Nguyễn Quyện.
Quân Trịnh hăng hái xung đột. Quân Quyện thua to, tan vỡ, qua
sông nhiều người chết đuôi, mấy trám bị giết. Mạc Ngọc Liễn thấy
Nguyễn Quyện bại, cũng dẫn quân trôh xa. Quân Trịnh tiến lên
Hoàng Sơn, đánh phá các hạt An Sơn và Thạch Thất, bắt sông
được nhiều người. Đến tháng 12, rút về.
Tháng 3 âl năm 1588, quỂin Trịnh ra các huyện Yên Mô và
Yên Khang, lược định nhân dân rồi trở về. Tháng 11 lại xuất quân
ra lôi Ph(3 Cát, đánh vào Trường Yên và Thiên Quan, thu được
nhiều tài vật, qua sông Chính Đại đóng doanh trại, rồi giả bộ kéo
về. Tân quận công và Quỳnh quận công đánh đuổi, bị phục binh
đánh thua tơi bời. Mấy trăm ngưòi chết trận. Vương sư trở về.
Tháng 10 âl năm 1589, Tiậnh Tùng xuất quân đánh vào
huyện Yên Khang. Mạc Đôn Nhượng thông lĩnh đại quân đánh
một trận quyêt liệt. Trịnh Tùng l?.ũ binh dụ địch, ngầm đặt phục
binh đánh tập hậu, sai Nguyễn Hữu Liêu bbục quân tinh nhuệ
vào chân núi, Ngô cảnh Hựu hộ vè quân vận lương lui vào núi
Tam Điệp, đích thân dẫn đại binh từ từ lui. Mạc Đôn Nhượng
316
