Page 315 - Việt Sử Kỷ Yếu

nhiều người hiền lương thường khuyên dụ Mậu Hợp tu đức, chỉnh
đô"n việc cai trị, nhất là việc võ bị, bớt hoang chơi, xa xỉ. Sách Đại
Việt thông sử của Lê Quý Đôn chép lại những bài biểu, tờ só của
Giáp Trung, Lại Mẫn, Đặng Vũ Canh, Trần Văn Tuyên, Nguvễn
Văn Nhuận, Trần Thòi Tham dâng lên Mậu HỢp, lồi lẽ rất khẩn
thiết. Mậu Hợp có khen phải nhưng không tu tỉnh gì, hoặc bảo là
chưa thi hành ngay được. Mấy người chán nản, xin từ chức. Mậu
Hợp không cho. Mậu Hợp lại còn xây dựng cung điện, kiến trúc vĩ
đại, tổn phí nhiều nhân lực tài lực, trong khi nước nhà mọi sự
chang tôt đẹp gì. Mậu Hợp xây ngôi điện, gọi là điện Giảng Học,
kỳ thực là nơi yến tiệc chơi bời. Vừa mới hoàn thành thì tối hôm
ấy bị hoả hoạn cháy tiêu, do dân chúng tức giận phóng hoả đốt.
Đình thần có người già chết, người bỏ đi ẩn. Phú Nghĩa hầu
Nguyễn Đình Luân, Kỳ quận công Nguyễn Việt Kính, Nam Dương
hầu họ Trần (?) bỏ họ Mạc vào Thanh Hoa quy thuận.
Tháng 9 âl năm 1581, Mạc Đôn Nhượng hỢp quân các đạo
vào đánh Thanh Hoa, vượt biển vào tới núi Dương Năng, bị Hoàng
Đình Ai đón đánh thua nặng nề p h ả i trốn về. Trận này quân Mạc
tổn thất rất nhiều tướng sĩ.
Tháng 7 âl năm 1583, quân Mạc lại xâm lược Thanh Hoa lần
nữa. Trịnh Tùng điều động quân sĩ đánh phá ở nơi cửa biển, quân
Mạc thua chạy. Sau trận nàv, quân Mạc không còn Tây xâm nữa.
Thanh Hoa, Nghệ An được thảnh thơi, yên ổn.
Suốt từ năm 1570 đến đây, quân Mạc thường cứmùa thu kéo
vào đánh Thanh Hoa, Nghệ An, ban đầu có thắng luôn, nhưng sau
hoặc bị đánh thua, hoặc không thua nhưng hết lương thực, phải
bỏ về. Cũng có lần chỉ vào cướp của cải và lương thực, rồi về sớm.
Chúng có chiếm được đất, nhưng không chiếm được nhân tâm. Đi
đến đâu thì dân chúng đó bỏ chạy hết, mang theo mọi của cải,
theo đúng lệnh của Trịnh Tùng. Vì thê quân Mạc hao binh tổn
tướng mà chẳng thủ lợi được gì.
Trịnh Côd từ khi ra hàng họ Mạc, được trao tước Trung
Lương hầu rồi Trung quận công. Năm 1584 chết. Mậu HỢp sai
người tới phúng tế, rồi sai quân hộ tôKg bà mẹ và vỢ con đưa linh
cữu về Thanh Hoa, để tỏ thiện ý thông hảo. Trịnh Tùng sai người
ra Nga Sơn tiếp đón.
Trịnh Tùng từ khi cầm quyền chính, chỉnh ầốn quân đội,
tăng cường lực lượng, rèn đúc vũ khí, đóng thuyền xe, thê quân
mỗi ngày một thêm lớn. Quân Mạc đến đánh thường bị thua luôn.

315