Page 180 - Việt Sử Kỷ Yếu

gắng sắp xếp lại hàng ngũ. Có những đội quân ta ở các lạch sông
thả những bè lửa xuông đốt thuyền giặc. Quân phục hai bên sông
bắn tên đạn xuông. Giặc như bị nhô"t trong túi, tiến ra biển bị
chặn, lùi trở lại vướng cọc, bỏ chạy lên bò bị bắt giết. Quân đội ta
thâm thù 0 Mã Nhi tàn ác, nay được dịp trả oán, hăng hái đánh
trận quá sức mình. Các đội xung kích giặc liều chết xông vào đánh
quân ta, tìm đường ra biển, bị quân ta tiêu diệt. Có toán qua được
lớp này thì cũng lớp sau hay lớp sau nữa đánh chết. Chiến trận ác
liệt diễn ra suôt từ sáng đến chiều tôi, máu giặc loang đỏ cả một
khúc sông. Chung cuộc, toàn thể thuỷ quân 3 vạn người tan vỡ
hết; số lớn chết tại trận, sô" còn lại bị bắt sông hay xin hàng cả.
Các tướng Ô Mã Nhi, Phàn Tiếp, Tích Lệ Cơ... đều bị bắt. Quân ta
thu được 400 chiến thuyền. Trận đại thắng này diễn ra ngày 8 - 3
năm Mậu Tý (9 - 4? năm 1288).
TRẬN NỘI BÀNG - Thoát Hoan ỏ Vạn Kiếp nghe tin thuỷ quân
tan vỡ, bèn cùng bọn Trình Bằng Phi, A Bát Xích, Áo Lỗ Xích,
Trương Quân, Trương Ngọc phân công dẫn quân đi đường bộ trở
về nước. Trên đường tháo chạy, chúng không những phải chông lại
quân ta đánh đuôi theo sau, lại thường bị trúng tên cung nỏ từ hai
bên đường, khi lại bị đội quân lưu động đột kích bên hông. Vừa
đến ải Nội Bàng thì phục binh của Phạm Ngũ Lão và Nguyễn Chế
Nghĩa đố ra đánh. Chiến trận này cũng rất kịch liệt. Thấy thuỷ
quân luôn hai lần lập được công trạng lớn lao nên bộ quân cũng
trô hết tài năng, hăng hái giết giặc cho bằng anh em. Quân giặc
thấy đồng bọn chết nhiều, quá thất vọng khiến chúng sinh ra liều
lĩnh, cô" đi vào chỗ chết để tìm đường sông. Bên ta có hai tướng
Phạm Trù và Nguyễn Ky hy sinh. Tướng sĩ giặc hết sức giữ gìn
Thoát Hoan, vừa đánh vừa chạy. Trương Quân cô" đánh lấy đường
chạy, bị Phạm Ngũ Lão chém chết. Trong trận này, quân Nguyên
chết rất nhiều, còn hơn cả trận sông Sách năm trước nữa.
Ra khỏi cửa ải, Thoát Hoan lại nghe tin trên các đường sang
Trung Quốc, chỗ nào có quân Trần đóng giữ, chặn đvtòng về. Quân
sĩ xôn xao sỢ hãi, mà mé sau lại nghe tiếng có quân đuối theo.
Thoát Hoan vội vã sai A Bát Xích, Trương Ngọc dẫn quân đi trước
mơ đường, Áo Lỗ Xích đi đoạn hậu. Chúng khôn ngoan đi thẳng
đến Lộc Châu, cũng không đi theo đường lớn qua Lạng Sơn, lại
theo đường nhỏ đi ngoặt sang phía đông theo lốỉ đi Vạn Ninh, để
tránh phục binh ta. Chúng không bị quân ta đổ ra đánh lớn nhưng
Hưng Đạo vương cao khiến đã đặt trên núi hai bên đường này
180