Page 122 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 122
Năm 1159, Ngưu Hông và Ai Lao làm phản. Tô Hiến thành
đi đánh, bắt được nhiều người trâu ngựa voi vàng bạc, châu báu.
Năm 1163, có bọn lính trốn rủ nhau tập họp thành bày cướp
bóc nhân dân. Phí Công Tín đem 10 vạn quân đi đánh, dẹp yên được.
VIỆC BANG GIAO VỚI NHÀ TỐNG - Năm 1139, Tông Cao Tông
phong Lý Anh Tông làm Giao Chỉ quận vương. Năm 1161, bên ta
dâng vua Tông voi nhà. Tông Cao Tông bảo: Trẫm không ưa thú lạ
làm khó nhọc người xa. Từ nay về sau, bất tất phải đem vật quý
tiến cống.
Năm 1164, Tông Hiếu Tông lên ngôi năm trước, đổi Giao Chỉ
quận vương làm An Nam quôc vương, nước ta thành tên An Nam
bắt đầu từ đấy.
Bấy giò, nhà Tông đã thoát được nạn Liêu, Hạ, hàng năm
sách nhiễu vàng lụa, nhưng lại bị người Nữ Chân Mãn Châu
thành lập nước Kim từ năm 1115, đến năn 1125 đánh chiếm cả
miền bắc Trung Quốc. Người Khiết Đan lập nước Liêu năm 913,
đến năm 1125 bị nước Kim tiêu diệt. Người Lý (Thát Đạt
Tabgatch) lập nước Hạ nám .1032, qua thế kỷ XII vẫn tồn tại (đến
năm 1127 mới bị Mông cổ diệt).
Nhà TôAg đóng đô ở Hàng Châu, suy yếu, được nước ta vẫn
cứ giao hảo, nên rất quý mến vua ta, mỗi khi nhận quà biếu,
thường tặng lại rất hậu chè, lụa, đồ sứ. Sự đổi tên quận Giao Chỉ
làm An Nam quốc là có ý tỏ tình thân thiết.
VIỆC BANG GIAO VỚI Nước CHAMPA - Năm 1152, có người
Chăm Ung Minh Tá Diệp đến xin mệnh cho làm vua nước ấy. Triều
đình cho thượng chế Lý Mông đem 5.000 người phủ Thanh Hoa và
Nghệ An sang Champa lập Ung Minh Tá Diệp làm vua, bị vua nước
ấy là Chê Bi La Bút đánh thua. Mông và bọn Ung đều chết.
Năm 1154, Chế Bi La Bút dâng con gái. Anh Tông nhận, sử
gia Lê Văn Hưu và Ngô Sĩ Liên chê Anh Tông say nữ sắc, quên
việc lớn.
Các năm 1155, 1164, Champa sang cốhg.
Năm 1166, có người Chăm đến miền 0 , Rí, lấy quân phong
thuỷ (theo ma thuật) vượt biển sang cướp bóc nhân dân ven biển.
Năm 1167, Tô Hiến Thành đi đánh. Vua Chăm sai sứ sang dâng
trân châu và sản vật địa phưng để xin hoà. Từ đấy, giữ lễ phiên
thần, dâng côKg không thiếu.
Đỗ ANH VŨ - Đỗ Anh Vũ là em Đỗ thái hậu mẹ đẻ Lý Thần
Tông. Khi Lý Anh Tông mới lên ngôi, Lê thái hậu mẹ đẻ Anh Tông
122
