Page 140 - Văn Khấn Cổ Truyền Của Người Việt

Tang lễ là một nét văn hóa luôn luôn được người Việt Nam giữ
gìn khi gia đình có người qua đời. Bổn phận quan trọng của người con
là cung dưỡng song thân khi tuổi già yếu và hoàn tất tang lễ khi quá
vãng. Những bốn phận này cần thực hiện đúng nghi thức để tỏ lòng
tôn kính, báo đền công sang thành dưỡng dục và tình cảm thiêng
liêng của cha mẹ dành cho con cháu. Hiện nay một sô" phong tục,
nghi lễ vẫn đặc biệt đưỢc cử hành trước và sau khi cha, mẹ lìa trần.

Người Việt Nam tin tưởng rằng sự "ra đi" tại nhà và được thân
nhân bên cạnh là điều may mắn. Họ cho rằng chết xa nhà là điều bất
hạnh và rủi ro khi phải khiêng hòm từ nơi khác về. Có những trường
hỢp người bệnh đưỢc đưa đi nhà thương và khi biết giờ chết đến gần,
họ vội vã về chết ở nhà. Bà con, quyến thuộc quây quần bên người
sắp quá vãng và mọi sự được thế hiện trong không khí trầm lặng.
Trong lúc này, người con trai lỏn ghé sát tai lắng nghe những lòi
khuyên bảo, dặn dò hoặc trăng trôi từ người hấp hốì.

Theo một sô truyền thông, khi song thân quá vãng, các người con
không chấp nhận sự chết của song thân mình. Họ đặt một chiếc đũa
gần miệng người chết và thi hài đế trên tấm chiếu, đầu hưống phía
cửa nhà (hướng Đông). Miệng người quá vãng được mở ra để khách
viêng thăm có thê bỏ gạo hoặc tiền vào (trường hỢp gia đình giàu có).
Người con trai trương hoặc con gái trưởng trong gia đình lấy chiếc áo
của cha/mẹ thường dùng khi còn sống vung vẩy trên không trung và
gọi hương hồn người mất trở về thân xác. Sau khi thực hiện lễ này,
thi hài được các người con lớn đem tắm, rửa bằng dầu thơm hoặc
rượu để tẩy đi những cát bụi của thê gian. Mục đích này làm cho gân
cốt người mất thư giản. Song song đó tóc của người mất chải gọn
gàng, móng tay và móng chân đưỢc cắt ngắn. Sau đó mặc quần áo
cho người quá vãng thường sử dụng khi tại thế, hoặc mặc áo Phật
(lục phù) hay áo phép (áo trắng có may cây thánh giá màu đen trước
ngực) rồi đặt thi thể lên giường, xếp chân tay ngay ngắn lại. Dầu
dừa, trà và ch>iôi xanh được đặt lên bụng người quá vãng để xua đuổi
những ma quỷ đến quấy rôì, nhưng theo khoa học tính chất từ các
vật này khử mùi hôi từ thi thể. Trong khi chờ đợi các Thầy hoặc Cha
đên tụng kinh, gia đình treo màn phủ lên người quá vãng và tạm thời
đặt chiếc bàn con ở phía đầu. Nếu gia đình ảnh hưởng Khổng Giáo,
Lão Giáo hay thò cúng tô tiên thì đặt một bát cơm, một quả trứng và
đôi đũa. Theo đạo Thiên Chúa đặt miếng giấy bìa cứng có ghi tên
Thánh của người chết.

m